Matične ćelije iz pupčane vrpce uzimaju se u trenutku presjecanja pupčanika između majke i djeteta.
Nakon rođenja, grupe matičnih ćelija, koje su se nalazile u krvi pupčane vrpce, počinju da se mijenjaju. Zato je porođaj prilika koja se pruža samo jednom u životu, da se prikupe te neponovljive ćelije i sačuvaju za eventualnu buduću upotrebu.
O kompletnoj proceduri uzimanja i slanja matičnih ćelija u centralnu laboratoriju u Belgiju, za portal Yumama, govorili su dr sci med. Mima Fazlagić, ginekolog-akušer, naučni saradnik kompanije Cryo-Save i Spasoje Sredanović iz LIFE R.F. doo Beograd (ekskluzivni autorizovani partner kompanije Cryo-Save za Srbiju).
Roditelji koji odluče da sačuvaju matične ćelije svog djeteta, poslije kompletnog upoznavanja i dobijanja odgovora na sva pitanja u LIFE R.F. doo, potpisuju ugovor.
Neposredno pred porođaj dobijaju set za skupljanje krvi, koji omogućava ljekaru da sakupi krv iz pupčanika.
Da bi se osiguralo uspješno deponovanje uzorka matičnih ćelija, veoma je važno pridržavati se procedure uzimanja i čuvanja uzorka.
Procedura uzimanja matičnih ćelija:
- odmah nakon porođaja, potrebno je klemovati pupčanu vrpcu, na uobičajeni način. Potrebno je to učiniti što brže, kako bi uzorak imao veći broj matičnih ćelija.
- pupčanu vrpcu presjeći između dve štipaljke, a bebu skloniti iz sterilne sredine.
- potrebno je sterilisati pupčanu vrpcu na mjestu na kome se ubada igla. Mjesto uboda treba da bude nekoliko centimetara iznad štipaljke (kleme). Igla mora da bude povezana sa CPD sterilnom kesom za krv.
- ukoliko je moguće, potrebno je potpuno napuniti kesu (ona može da primi oko 250 mililitara ili 300 grama krvi), vodeći računa da minimum krvi u kesi mora da bude 80 mililitara (35 mililitara je CPD anti koagulant). Kada se završi postupak, potrebno je istisnuti preostalu krv iz crijeva u kesu.
- na crijevu, prije isjecanja igle, potrebno je vezati najmanje dva sigurnosna čvora, kako bi se spriječilo curenje tokom transporta. Iglu treba obavezno isjeći i odvojiti od kese.
- kesu je nekoliko puta potrebno okrenuti gore-dole, kako bi se pomiješala krv i CPD antikoagulant. Potom se stavlja u priloženu kesu, koja spriječava sekundarno curenje, a koja se nalazi u kompletu (ova kesa ima znak 'biohazard'). Potrebno je istisnuti vazduh iz kese prije nego što se pristupi njenom zatvaranju. Iz sigurnosnih razloga, kao i da bi roditelji bili sigurni da se matične ćelije njihovog djeteta čuvaju zasebno, one će biti identifikovane pomoću jedinstvenog bar koda. Roditelji dobijaju odgovarajući sertifikat sa identičnim bar kodom.
- ovako upakovan uzorak se polaže u stiroporsku kutiju, i to tako što se na njeno dno stavlja jedno jastuče sa plavim gelom, na njega se stavlja kesa sa uzorkom, a preko kese je potrebno staviti drugo jastuče sa plavim gelom.
- stiroporska kutija se potom zatvara sopstvenim poklopcem i vraća u originalnu kartonsku kutiju. Ovako spreman komplet se predaje kuriru ili roditelju djeteta (ocu).
- krv iz pupčane vrpce do momenta predaje kuriru mora da se čuva isključivo na sobnoj temperaturi. Uzorak se nipošto ne stavlja u frižider ili friz.
Cijena - 1.800 evra
Ubrzo nakon porođaja, krv iz pupčanika preuzima ovlašćena međunarodna kurirska služba, ili je do Beograda donosi otac djeteta, a potom se u najkraćem roku prosljeđuje u centralnu laboratoriju u Belgiju.
Evropski lider među privatnim - porodičnim bankama matičnih ćelija, jeste belgijsko-holandska kompanija Cryo-Save. U ovoj banci se čuva preko 115.000 uzoraka matičnih ćelija iz cijelog svijeta.
Tokom ispitivanja i pripreme, matične ćelije se skladište po savremenoj tehnologiji i određuje se njihova količina i kvalitet. Zatim se dijele u dva suda i zamrzavaju na temperaturi nižoj od minus 180 stepeni, u gasovitoj fazi tečnog azota - na dvije fizički odvojene lokacije, zbog dodatne bezbjednosti. To se zove krioprezervacija.
Lijepo je znati da i u Srbiji postoji ovakva mogućnost. A na vama je da odlučite da li želite, odnosno da li imate mogućnost da iskoristite trenutak rođenja vašeg djeteta i sačuvate njegove matične ćelije - kao zalog za njegovo zdravlje u budućnosti. Naravno, sa željom da nikada ne budu potrebne.
Uzimanje i čuvanje krvi iz pupčanika nije pravo iz obaveznog zdravstvenog osiguranja, pa troškove te procedure snose roditelji. Ukupni troškovi - koji obuhvataju transport, obradu, zamrzavanje i čuvanje matičnih ćelija, i to prvih 20 godina, kao i eventualnu dostavu u slučaju potrebe, iznose oko 1.800 evra.
Raspolaganje matičnim ćelijama je do punoljetstva djeteta u rukama roditelja, a nakon toga sva prava prelaze na dijete čije su ćelije deponovane - pa ono može da odluči da li će nastaviti sa čuvanjem ili će da raskine ugovor.
(MONDO)