Vrijeme je da jednom zauvijek riješimo dilemu oko formiranja baterije na mobilnim telefonima, smartfonima i drugim mobilnim uređajima.
Sjećate se ovoga ili ste to možda čak i nedavno čuli: "Formirajte bateriju kada dođete kući, tako što ćete uključiti telefon na punjač, ostaviti ga 12 sati, isprazniti bateriju do kraja i proceduru ponoviti tri puta"? Nadamo se iskreno da niste čuli ovo u posljednjih nekoliko godina, jer ako jeste - nestručni prodavac samo vam je "ukrao" 36 sati korišćenja novog telefona, tableta ili nekog drugog uređaja koji ima punjivu bateriju. Ista je stvar i sa standardnim ili posebnim punjivim baterijama, koje se koriste umjesto AAA, AA ili nekih drugih baterija za jednokratnu upotrebu.
Memorijski efekat
Samo one baterije, koje imaju sposobnost "pamćenja" korišćenog kapaciteta mogu da pate od memorijskog efekta. Recimo, ako neku bateriju više puta zaredom iskoristite samo do 35 odsto kapaciteta i stavite je na punjenje, baterija će nakon par ciklusa imati manji kapacitet za tih 35 odsto, jer će taj nivo smatrati novom nulom, odnosno početnim kapacitetom punjenja.
Istina je da su se nekada baterije telefona formirale, i to Ni-Cd (Nickel Cadmium) i Ni-MH (Nickel Metal Hydrate) tipovi, ali one danas više ne stižu u mobilnim uređajima i zamijenile su ih Li-Ion ili Li-Po vrste. Starije baterije danas srećemo uglavnom u mobilnim-fiksnim telefonima, ali one se već u fabrici formiraju, tako da ih nema potrebe puniti satima i odmah nakon toga prazniti u tri ciklusa. Na ovakvim baterijama, baš zbog toga što kupcima nije jasno da li je potrebno formiranje baterija ili ne, stoji "No Memory Effect" oznaka. Ukoliko nema oznake na samoj bateriji ili u uputstvu koje stiže sa baterijama, baš zbog memorijskog efekta Ni-Cd i Ni-MH baterije je potrebno u potpunosti isprazniti prije ponovnog punjenja, jer u suprotnom kapacitet baterija može da se smanji.
Litijum-Jonske i Litijum-Polimerske baterije NEMAJU takozvani efekat pamćenja i nema potrebe za njihovim formiranjem! Domaći prodavci, nažalost, i dalje savjetuju kupce da formiraju baterije telefona... I stručnjaci su naglasili, recimo na Battery University sajtu, da savremene telefone nije potrebno puniti satima poslije kupovine, pošto su novi tipovi baterija napravljeni od unaprijeđenih, sofisticiranih komponenti, zbog čega one ne pate od tzv. memorijskog efekta.
Litijum-Jonske i Litijum-Polimerske baterije izdržavaju od 300-500 ciklusa punjenja. Pod ciklusom punjenja podrazumijeva se sto odsto napunjenosti baterije i to odjednom ili u više navrata. Recimo, ako punite pet puta u toku dana bateriju i kapacitet punjenja nije prešao 100 odsto, to se računa jednim ciklusom punjenja. U brojkama to bi bilo, recimo ovako: 20 + 15 + 15 + 40 + 10 odsto, u toku jednog dana. Zajedno oni čine pun kapacitet baterije i računaju se kao jedan ciklus punjenja, a ne pet.
Razlika između Li-Po i Li-Ion baterija nije velika. Ipak, Li-Po su usavršen "model" Li-Ion baterija i imaju duži vijek trajanja i veći kapacitet.
Savjet koji možemo da vam damo kako bi baterije trajale duže tj. kako biste produžili njihov radni vek, jeste da punite telefon kada god poželite u slučaju Li-Ion ili Li-Po baterija. Bolje je, recimo, puniti bateriju bilo kojeg mobilnog uređaja više puta u kraćim vremenskim intervalima, nego ga redovno puniti "do vrha".
Trebalo bi da, takođe vodite računa o tome da vam se uređaj ne gasi često usljed potpune ispražnjenosti Li-Ion ili Li-Po baterija. To može da utiče na brže slabljenje kapaciteta baterije i na skraćenjenje njenog radnog vijeka.
(Tekst i foto: MONDO)