Crvena, žuta, zelena, babura, kratka mesnata ili malena papričica, sastavni su dio svake kuhinje.
Njeni sastojci na ljudski organizam djeluju kao antidepresiv, antiseptik, diuretik i moćan afrodizijak.
A što se tiče liste bolesti na koje veoma efikasno djeluje, ona je poduža.
Paprika pomaže uklanjanju i liječenju avitaminoza, alergije, anemije, astme, arteroskleroze, angine pektoris, infarkta, astme, hipertenzije, dijabetesa, katarakte, kašlja, impotencije, opadanja kose, osteoporoze, otežanog mokrenja, reumatizma, starosnog slepila, hemoroida...
Paprika nema veliku energetsku vrijednost, pa je pogodna za dijetalnu ishranu. I paprike i papričice bogate su mineralima, vitaminima i drugim korisnim sastojcima. Konzerviranjem, hranljiva vrijednost bitno se ne mijenja, a količina vitamina C kojeg ima u zavidnoj mjeri, ostaje gotovo ista kao u svježoj paprici ili papričici. Dokazano je da paprika ima čak od četiri do pet puta više ovog vitamina nego limun i pomorandža.
Zbog njegovih velikih količina, preporučuje se kao obavezan dodatak ishrani za jačanje imuniteta.
U paprikama, ma koje vrste i veličine, nalaze se i značajne količine vitamina B, među kojima se posebno ističu vitamini B1 i B2. Sadrži i vitamin E, kojem se pripisuju antikancerogena svojstva, vitamin A, pantotensku kiselinu, a od minerala ima najviše kalijuma, fosfora i gvožđa. Količina vode koju posjeduje približno je oko 89 odsto, dok količina eteričnih ulja u sjemenu zavisi od količine prisutnog alkaloida kapsaicina.
Kapsaicin je specifična materija koja daje ljutinu plodu. Zavisno od toga koliko ga ima, paprike se dijele na slatke i ljute sorte. U svakom slučaju, za kapsaicin se odavno zna da ima ljekovitu moć, jer predstavlja savršeni antiseptik. U organima za varenje sprečava razvoj bakterija truljenja i poboljšava varenje hrane draženjem sluzokože creva. Povećava i nivo histamina, koji predstavlja glavni odbrambeni sistem ljudskog organizma na reumatska oboljenja.
Paprika ima djelotvoran uticaj i na površinsku kapilarnu cirkulaciju, ali to je zahvaljujući drugom važnom sastojku - citrinu. Citrin utiče na elastičnost i propustljivost kapilara, što je važno u liječenju arteroskleroze. Paprika je i namirnica koja podstiče apetit, jer jela spremljena sa njom imaju posebnu aromu.
Veruje se i da je paprika, a posebno ljuta papričica, savršeni afrodizijak, jer budi raspoloženje i strast kod ljudi. Verovanje se temelji na uticaju paprike na pojačan rad krvotoka. Francuski gastronom iz 17. vijeka Antelm Savarin, u svojoj knjizi “Fiziologija ukusa” napisao je da paprike i papričice “čine žene nježnim i podatnim, a muškarce poželjnim”.
Sem afrodizijačkog dejstva, ovom drevnom ljekovitom povrću pripisuju i da ima stimulativnu moć na kožu glave. Tačnije, tvrdi se da sprečava pojavu ćelavosti, o čemu svjedoče Kalabrezi koji je jedu u ogromnim količinama.
Akademija za papriku u Italiji
U Italiji je paprika, inače, obožavano povrće. Do te mjere da postoji i “Academia Italiana del Peperoncino”. Pandan Italijanima, Španci imaju svoj Institut za papriku, dok u francuskoj postoji Škola za papriku. Španci su, uostalom, na evropski kontinent papriku i doneli iz Južne Amerike, još u 15. vijeku. Odatle se proširila svuda, a pravi procvat je doživela u Mađarskoj. A i kod nas, takođe. Najpoznatije su leskovačke i makedonske paprike.
Američki hemičar Vilbur Skovil još 1912. godine otkrio je da se razlaganjem ekstrakta paprike u vodi može meriti njena ljutina. Na skali ljutine koja nosi njegovo ime, neprikosnoveno prvo mjesto drži meksička habanero paprika. U stopu je prati Scoch Bonnet, zatim slijedi jamajka hot i razne druge vrste, dok je bez ljutine, na poslednjem mestu slatka babura.
S obzirom na to da je paprika najdelotvornija u svježem stanju, treba je jesti što više kao salatu. Salata se može najbrže spremiti ukoliko se nareže na kolutove i začini morskom solju, maslinovim uljem i jabukovim sirćetom. Ovako spremljena sprečava paradontozu, nazeb, a poboljšava i vid.
Kapsaicin, koji se nalazi u čili papričicama, može da se koristi kao analgetik za smanjenje bola poslije hirurške intervencije, tvrde danski istraživači. Utrnulost koju izaziva kapsaicin, sprečava prenošenje bola do moždanih centara koji ga registruju, tako da pacijent biva pošteđen ovog neprijatnog osjećaja, kaže dr Eske Asvang, član istraživačkog tima.
U prilog ovoj tvrdnji navodi primjer pacijenata koji su operisali slijepo crijevo, a zatim primili kapsaicin. Oni su, u odnosu na pacijente koji nisu primili kapsaicin, osjećali znatno manji bol poslije operacije. Međutim, dr Asvang upozorava da nije uputno da pacijenti sami kod kuće stavljaju papričice na ranu, jer mogu da dovedu do infekcije.
(MONDO)