Tabakere ukrašene zlatom i dijamantima, korintski šljem iz 7 vijeka p.n.e, samo su neki od darova koje je Josip Broz Tito primio od stranih vladara.
Za vrijeme svoje dugogodišnje vladavine, Josip Broz Tito susreo se sa oko 350 careva, kraljeva, šeika, predsjednika i premijera, a često je putovao u inostranstvo i primao posjete stranih vladara.
Prilikom takvih susreta uobičajena je praksa razmjene poklona, a većina predmeta koje je Tito dobio trenutno je izložena u Muzeju istorije Jugoslavije u Beogradu, okviru izložbe "Carski darovi".
Interesantno je da se pokloni dobijani od vladara sa Zapada, kao i način uručivanja, prilično razlikuju od onih dobijenih sa Istoka.
"U fotoarhivi skoro da ne možete naći neku fotografiju na kojoj američki predsjednik ili engleska kraljica uručuju Titu poklon. Sa druge strane, kada je dolazio Haile Selasije, car Etiopije, kovčezi sa raskošnim poklonima bili su širom otvoreni", objasnila nam je autorka izložbe Veselinka Kastratović Ristić.
Takođe, bilo je razlike i u veličini i vrsti materijala od kojih su pokloni napravljeni. Vladari iz zapadne Evrope uglavnom su Titu davali ordenje (među kojima i švedski Orden Serafima), kao i predmete od porcelana (figuru risa, poklon danske kraljice Margarete Druge i princa Henriha).
Nasuprot tome, kambodžanski princ Norodoa Sihanuk poklonio je Titu maketu carske kočije, raskošno ukrašenu zlatom i dragim kamenjem, a jedan od poklona cara Etiopije Haila Selasija bio je stalak sa priborom za pisanje u obliku etiopskog carskog trona, naravno, takođe od plemenitih metala.
U skladu sa imidžom koji je izgradio, nekadašnji predsjednik SFRJ najčešće je dobijao skupocjene tabakere, ali, među poklonima nalaze se i predmeti koju su izuzetno vrijedni, ne zbog materijala od kojih su izrađeni, već zbog ogromnog istorijskog značaja.
Grčki kralj Pavle I i kraljica Frederika, poklonili su Titu originalni korinski šljem s kraja 7. vijeka prije nove ere, dok je iranski šah Reza Pahlavi specijalno za predsjednika SFRJ naredio izradu replike Ukaza Kira Velikog iz 539. godine p.n.e.
Taj slavni dokument, u obliku glinenog valjka, bio je postavljen unutar vavilonskih zidina kao kamen temeljac i smatra se prvim pisanim spomenikom o ljudskim pravima, jer propisuje religioznu toleranciju, ukidanje ropstva kao i slobodu izbora i profesije. Original se danas se čuva u Britanskom muzeju, a replika je izložena u zgradi UN-a u Njujorku, gdje je tekst preveden na svih šest službenih jezika.
Kakav je odnos Tito imao prema poklonima koje je primao, kao i koje je darove davao za uzvrat, pogledajte u našem prilogu.
(MONDO)