Da li je dobro da ljudi osjećaju sreću iako za to nemaju nikakav razlog ili čak, ako imaju razlog za nesreću?
Odgovor na ovo pitanje zavisi od toga koliko imaju godina.
Ako su djeca, onda je to dobro jer djecu želimo da zaštitimo od onih negativnih događaja koji bi mogli da ih traumatizuju. Ako su odrasli, onda takvo osjećanje nazivamo euforijom – bezrazložno osjećanje sreće.
Ali, ako prihvatimo da svaka odrasla osoba u sebi nosi svoje "dječije Ja", onda stvari nisu tako jednostavne. I odrasli ljudi žele da povremeno zaborave na stvarnost i da se provesele.
U posljednje vrijeme sve je više natpisa u novinama koji decembar i januar stavljaju u model bipolarnog poremećaja: nakon euforije i manije u decembru nastupa depresija u januaru, piše Zoran Milivojević za "Politiku".
Pretpraznična euforija je evidentna, ali koliko zaista može da se govori o poslijeprazničnoj depresiji?
Sasvim je normalno da neki ljudi u januaru nisu baš nešto naročito raspoloženi. Glavni razlog za to jeste to što je slavlje bilo naporno, tako da se osjećaju iscrpljeno. Dobro je da period hiperaktivnosti slijedi period pasivnosti, jer se na taj način osoba regeneriše, pogotovo kod nas gdje taj period slavlja obuhvata nekoliko porodičnih slava, dvije Nove godine i dva Božića.
Kolektivna diktatura veselja i sreće umije i da zasiti, da iscrpi ne samo energetski, već i finansijski. Ljudi se tada okreću sebi i traže mir unutar najuže porodice.
"Sindrom ponedjeljka" može da bude jedan od razloga za poslijepraznično neraspoloženje. Rezultati više istraživanja su pokazali da je ponedjeljak najomraženiji dan, dok su subota i petak najomiljeniji. Razlog za takvu ocjenu jeste to što ono "dijete u nama" gleda na ponedjeljak kao na početak niza mučnih radnih dana, a na petak gleda kao na početak vikenda.
Ono što je za dane u sedmici ponedjeljak, to je za mjesece druga polovina januara – početak novog "mučnog" radnog ciklusa. A ono što su za dane petak i subota, to je za mjesece "veseli decembar" – kako su ga imenovale marketinške agencije.
Kada su ljudi iscrpljeni i zasićeni slavljem, sasvim je normalno da nakon jednog perioda pretjerivanja uspostavljaju unutrašnju ravnotežu. Zašto se uopšte čudimo što u drugoj polovini januara nismo isto tako raspoloženi kao i u decembru, kada je to sasvim normalno?
Zato što smo pročitali u novinama da su ljudi tada "depresivni". Ono što povezuje praznike i depresiju nije poslijepraznična, već praznična depresija kod onih koji su tokom praznika usamljeni, a nemaju mogućnost da kroz rad strukturiraju vrijeme, ostvaruju društvene kontakte i doživljavaju sebe kao vrijedno ljudsko biće.
Oni koji su zaista depresivni u januaru su upravo oni trgovci koji su bili tako srećni nad rezultatima prodaje u decembru.
(MONDO, Foto: Guliver/Getty/Thinkstock)