Treći krajnik je najveći između treće i sedme godine, kada postepeno počinje da se smanjuje.
Nakon 12. godine veličina mu je zanemarljiva, oko 25. najčešće ostaje samo rudiment. Odrasli nemaju treći krajnik.
Mnogo je djece koja imaju problem s trećim krajnikom. Treći krajnik ili adenoidna vegetacija je formirani limfni organ koji se nalazi u gornjem spratu ždrijela, a neposredno iza nosnih duplji. Kao formirano limfno tkivo, uloga trećeg krajnika je od neobične važnosti u imunološkom sistemu organizma. Patologija trećeg krajnika je vrlo šarolika. Problem patologije trećeg krajnika možemo posmatrati iz dva aspekta, kao akutne i hronične forme oboljenja.
"Svaka infekcija nosa, bilo virusna ili bakterijska, dovodi posljedično i do upale trećeg krajnika. Ako znamo činjenicu da su akutne infekcije nosa najčešća planetarna oboljenja, od kojih svakodnevno boluje oko 750 miliona ljudi, onda slikovito možemo shvatiti i značaj oboljenja trećeg krajnika u sklopu akutnih respiratornih infekcija.
Obično su akutne upale trećeg krajnika oboljenja blagog toka i manifestuju se zapušenošću nosa i sekrecijom, lakim bolom, lako povišenom temperaturom. Ukoliko se virusne infekcije komplikuju bakterijskom upalom, javlja se visoka temperatura, gnojna sekrecija iz nosa, teško opšte stanje", kaže za "Blic" specijalista otorinolaringologije doktor Miloš Švraka.
Dijagnoza akutnih upala je najčešće laka, virusne infekcije iziskuju samo simptomatsku terapiju, kapi za nos, mirovanje nekoliko dana. Bakterijske infekcije se liječe antibiotski, za potvrdu ovih infekcija je poželjna izolacija bakterije mikrobiološkim analizama uz ordiniranje adekvatnog antibiotika.
Hronična patologija trećeg krajnika odnosi se na postojanje konstantno uvećanog trećeg krajnika. Njegovo stalno uvećanje mogu prouzrokovati česte ponavljane akutne upale, alergološka stanja, imunološki poremećaji, genetska predispozicija i drugo. Uvećan treći krajnik dovodi do niza znakova.
Prvo dolazi do pojave otežanog disanja kroz nos. U početku se javlja hrkanje u toku sna, kasnije dijete počinje da diše kroz usta. Najteži oblik poremećaja disanja kod uvećanog trećeg krajnika je takozvani 'obsstructive sleep apnea syndroma', koji se karakteriše čestim prekidima disanja u toku sna. Uvećan treći krajnik izaziva ponavljane upale srednjeg uva, upale sinusa, učestala krvarenja iz nosa, poremećaj hemizma krvi i usporen rast i razvoj djeteta", objašnjava doktor Švraka i dodaje da je jedino ispravno liječenje hirurško i sastoji se u njegovom odstranjivanju.
Među roditeljima čija djeca su operisala treći krajnik često možete čuti da on može ponovo da izraste. To nije istina.
"Postoperativno, u malom procentu slučajeva, može se desiti da nastane hipertrofija ili uvećanje preostalih dijelova limfnog tkiva u okolini odstranjenog krajnika, kada mogu nastati kod roditelja nedoumice oko toga da li je pri operaciji treći krajnik adekvatno odstranjen.
Dakle, ne radi se o tome da je treći krajnik porastao ponovo ili da nije dobro odstranjen, već da se uvećavaju drugi dijelovi limfnog tkiva. Prije nego što se odlučimo za ponovnu operaciju, treba isključiti i neka druga stanja koja mogu dovesti do otežanog disanja kroz nos", zaključuje doktor.
Ako vam ljekar ipak kaže da bi djetetu trebalo izvaditi treći krajnik, ne očajavajte. Doktor Švraka tvrdi da se operacije uklanjanja trećeg krajnika ubrajaju u jednostavne operacije, sa relativno malim rizikom.
"Postoperativni bol nije jakog intenziteta, obično se kupira uobičajenim analgeticima (paracetamol, brufen) i djeca se već u toku nekoliko dana potpuno oporavljaju. Rijetke su indikacije za odstranjenje trećeg krajnika prije navršene treće godine života."
(MONDO)