Savjet bezbjednosti UN u utorak će glasati o produžetku mandata misiji EUFOR-a u BiH, a uoči te rasprave sve više informacija ukazuje na mogućnost da Rusija uloži veto.
Niko od nadležnih za bezbjednost i odbranu u BiH nema detaljna saznanja o stavu Rusije na predstojećoj sjednici, a dok neki smatraju da bi okončanje mandata EUFOR-a moglo da izazove opasne posljedice na bezbjednost u zemlji, dio analitičara smatra da su oni ionako postali "formalna i izumiruća misija", piše "Press RS".
Britanski amabasador pri UN Metju Rajkroft u izjavi za federalne medije izrazio je zabrinutost zbog mogućnosti da Rusija uloži veto, uz objašnjenje da se u novembru prošle godine, kada se posljednji put glasalo o jednogodišnjem produženju mandata međunarodnih vojnih snaga u BiH, Moskva oštro usprotivila dijelovima teksta rezolucije o evroatlantskom putu BiH. Lani je Rusija bila uzdržana, a mandat EUFOR-a produžen je sa 14 glasova podrške u Savjetu bezbjednosti.
Kako Press saznaje, Rusija smatra da EUFOR ima bitnu ulogu u BiH, ali su im sporna pitanja evroatlantskih integracija koja se vežu uz produženje njihovog mandata.
Najizvjesniji scenario, koji bi se mogao desiti sljedeće sedmice, jeste da bude postignut kompromis, te da budu uvaženi stavovi Moskve i da u tekstu mandat EUFOR-a ne bude vezan uz "evroatlantske perspektive", navodi Press.
Ruski ambasador u BiH, Petar Ivancov, nedavno je ocijenio da je isti tekst 11 godina na stolu, ali da su se uslovi promijenili, te da Rusija ima drugačiji odnos prema NATO-u, a u određenom smislu i prema EU. S druge strane, čini se da srpske predstavnike, posebno u bh. institucijama, ovo pitanje nije pretjerano zainteresovalo, jer se juče nisu javljali na naše pozive ili su bili nespremni da prokomentarišu aktuelnu situaciju.
Prema mišljenju zamjenika ministra odbrane BiH Emira Suljagića, eventualni odlazak EUFOR-a iz BiH u ovom momentu mogao bi da ima bezbjednosne posljedice.
"U ovom trenutku možemo samo spekulisati šta će se desiti na sjednici Savjeta bezbjednosti UN o ovom pitanju, jer mi u Ministarstvu odbrane BiH nemamo informacije ni naznake kako će se glasati. Hipotetički gledano, ne mislim da bi bilo dobro da EUFOR-u ne bude produžen mandat. Smatram da bi to moglo imati bezbjednosne posljedice. Dok ne dobijemo izvještaj sa te sjednice, uzdržao bih se od procjena moguće situacije u budućnosti, ukoliko ostanemo bez međunarodnih vojnih snaga", podvukao je Suljagić.
U misiji EUFOR-a u BiH ocjenjuju da svojim prisustvom i podrškom i dalje daju važan i vidljiv doprinos naporima EU da pomognu BiH na njenom putu ka članstvu u Evropskoj uniji. Savjet za spoljne poslove EU, na sjednici koja je održana sredinom oktobra ove godine, pozdravio je nastavak operacije "Altea" u BiH, kako je zvanično nazvana misija EUFOR-a, uz ocjenu da ona doprinosi kapacitetima vlasti u BiH da reaguju na izazove, ukoliko to situacija zahtijeva, s naglaskom na izgradnju kapaciteta i obuku.
"U tom kontekstu, kao dio sveukupne strategije EU za BiH, savjet potvrđuje spremnost EU da i dalje u ovoj fazi nastavi izvršnu vojnu ulogu za podršku vlastima u BiH za održavanje bezbjednog okruženja, pod obnovljenim mandatom UN", navedeno je tada u zaključcima sa sjednice.