"Skelani" od izuzetnog značaja

Nadležna institucija trebalo bi, u skladu s tim, da pripremi dokumentaciju za Narodnu skupštinu Republike Srpske (RS) kako bi se ovaj kompleks i proglasio kulturnim dobrom prve kategorije, zaključeno je na regionalnoj konferenciji "Municipium Skelani-naučno-istraživački i turističko razvojni projekat".

Direktor Narodne biblioteke i muzejske zbirke Srebrenica Nada Jovanović rekla je Srni da je među osam usvojenih zaključaka na završenoj konferenciji utvrđeno da su ispunjeni uslovi za nastavak sistematskih arheoloških istraživanja, te da su istraživanja na ovom području otvorila mogućnost za ekonomski razvoj.

Ona je dodala da je potrebno formirati naučno-istraživački tim koji će izraditi program tih istraživanja, kao i konzervacije i prezentacije arheološkog kompleksa Skelani, te naučno-stručni tim koji će izraditi program uređenja arheološkog kompleksa Skelani.

"Prvi naredni koraci su da se sruši stari dio zgrade Zadružnog doma u Skelanima kako bi se za proljeće pripremio taj prostor za nastavak arheoloških istraživanja, jer tih oko 30 metara kvadratnih mozaika koji su otkriveni pretvoriće se u nekih više od 100 metara kvadratnih mozaika kada se istraži prostor ispod tih prostorija koje treba da se ruše", rekla je Jovanovićeva.

Ona je dodala da je planirano da se milion KM, koje je Vlada RS odlučila da izdvoji iz Razvojnog programa RS za arheološki kompleks u Skelanima, utroši za nastavak sistematskog arheološkog istraživanja, na popravak stare zgrade Doma kulture gdje bi bili izloženi pronađeni spomenici, izgradnju muzeja, kao i otvaranje novih radnih mjesta.

"Oni koji žive tamo mogu putem ovog projekta naći neki vid zaposlenja - izrađivati suvenire, iznajmljivati sobe, baviti se ugostiteljstvom, starim zanatima i drugim poslovima", rekla je Jovanovićeva.

Ona je dodala da postoji mogućnost za razvoj čitavog regiona, ne samo radi arheološkog kompleksa nego zato što je u pitanju lokalitet od 25 kilometara uz Drinu, gdje se nalaze lovište, Perućačko jezero i brojni drugi kulturno-istorijski spomenici koji mogu da privuku turiste.

Tokom regionalne konferencije o arheološkom istraživanju rimskog Municipiuma Skelani, u organizaciji Ministarstva prosvjete i kulture RS i Narodne biblioteke i muzejske zbirke Srebrenica, stručnjaci iz BiH i zemalja regiona govorili su o značaju ovog nalazišta sa različitih aspekata.

Potvrđeno je da je u Skelanima, jednom od za sada najvećih arheoloških otkrića u BiH, bio centar municipalne uprave za prostor srednjeg Podrinja u vrijeme rimske uprave.

Za pet sedmica istraživanja, od 8. septembra do 11. oktobra, u Skelanima je pronađen muzej pod zemljom sa 80 spomenika, mozaik od oko 30 metara kvadratnih rimskih podnih mozaika, najvjerovatnije iz druge polovine 4. vijeka nove ere, kao i tragovi rimske arhitekture u tri arhitektonska nivoa i građevinom sa podnim grijanjem.

Prilikom traganja za bazilikom pronađen je jedinstven srednjovjekovni nadgrobni spomenik, stećak sa krovom na četiri vode rađen od tvrdog zelenog kamena-škrljca.

Daleka prošlost Skelana i okoline u rimskom periodu od 1. do 5. vijeka nove ere bila je dobro poznata zahvaljujući istraživanjima poznatog arheologa Karla Pača prije 112 godine koji je pronašao 80 spomenika i deponovao ih u F odjeljenje ranohrišćanske bazilike 1 u Skelanima, poslije čega je došlo do velike poplave koja je potpuno izmijenila reljef tog čitavog područja i prekrila ga sa dva metra riječnog nanosa i šljunka pa ni sam istraživač nije vjerovao da su spomenici sačuvani.

Za istraživanja koja je vodio direktor Muzeja Semberije u Bijeljini Mirko Babić, a koja su urađena u septembru i oktobru ove godine, Vlada RS je iz ekonomsko-socijalne komponente Razvojnog programa RS obezbijedila 79.000 KM, dok se opština Srebrenica obavezala na obezbjeđivanje dozvola i saglasnosti za arheološka istraživanja.

(Srna)