Hiperhidroza može stvarno da napravi "pakao od života" onima koje od nje pate. O prekomjernom znojenju i najefikasnijim metodama liječenja, razgovarali smo sa dermatologom.
Botoks kao lijek
Ipak, bez obzira na moć prirodnih lijekova, oni nervnu stimulaciju ipak ne mogu da isključe, pa samim tim ni da suštinski riješe problem. Ono što možete da uradite je da probate da koristite antiperspirante, koji mogu do neke mere da ublaže znojenje, ali kod prave hiperhidroze taj efekat je gotovo zanemarljiv.
"Znojenje na dlanovima i tabanima je najteže regulisati, i tu postoje određeni medicinski gelovi, koji mogu da se koriste ali isključivo pod nadzorom ljekara, jer se oni izdaju na recept i moraju se pravilno dozirati jer mogu da izazovu drugi problem, pretjerano isušivanje kože i zato je jako važno primenjivati ih isključivo prema uputsvima dermatologa", kaže dr Cvejić.
Medicinski tretman koji je odobren, i uvršten u protokole liječenja hiperhidroze je tretman botoksom.
"Botoks prekida prenošenje nervnog impulsa sa nervnog vlakna na znojnu žlijezdu. Ovaj tretman najefikasniji je u primeni pod pazusima, i pacijenti koji pate od hiperhidroze i jednom probaju botoks, uvijek se vraćaju. Mana botoksa je što traje relativno kratko, šest mjeseci, a zatim se postepeno ponovo javlja znojenje. Pacijenti onda obično procijene koji je to period godine kad im najviše treba, pa onda stavljaju jedanput godišnje, da pokriju taj period. Ali, zaista, ko je jednom probao, uvijek se vraća na ovaj tretman", objašnjava dr Cvejić.
Tretman botoksom se radi ubrizgavanjem botoksa iglicom, u regiji pazuha.
"Sam tretman više je neprijatan nego što je posebno bolan, a ukoliko pacijent ima niži prag tolerancije na bol, može se pre tretmana staviti i lokalni anestetik u vidu kreme. Čitava regija pokrije se 'bockanjem', na po santimetar idu ubodi, radi se vrlo površno, i gleda se da se ravnomerno pokrije cijela površina.
Posljedica nema, osoba može odmah da se vrati na posao, ne postoji nikakva reakcija na koži, a eventualno može da se stavi led, neposredno nakon tretmana, ukoliko pacijent osjeća neprijatnost.
Botoks će onda da uhvati ta nervna vlakna, i znojenje prestaje za nekih sedam dana. Ipak, pacijentima napominjemo da ovaj tretman zaustavlja prekomjerno znojenje, ali u situacijama kad se svi uobičajeno znojimo, recimo kad trčimo ili vežbamo, znojiće se i oni, samo što će to znojenje biti normalno, uobičajeno.
Mana botoksa je što će on početi da popušta, poslije šest mjeseci otprilike, u nekim ređim slučajevima, to bude i kraće, ali najveći broj pacijenata uspijeva da jednim tretmanom godišnje prekomjerno znojenje drži pod kontrolom", kaže dr Cvejić.
Neželjenih efekata praktično nema, jer se botoks u liječenju hiperhidroze stavlja sasvim plitko, u površinski sloj kože, mnogo pliće nego kad se njime tretiraju bore na licu, na primjer. Ipak, jako je važno da se tretman botoksom radi kod ljekara, i mora da ga radi dermatolog, jer je način aplikacije vrlo bitan.
"Ograničenja u korišćenju praktično ne postoje, iako uspješnost liječenja zavisi od konkretnog slučaja. U svakom tretmanu vodi se računa da se pokrije cijela regija u kojoj su smještene znojne žlijezde, da to bude ravnomjerno", objašnjava dr Cvejić.
Ipak, za liječenje hiperhidroze na dlanovima i tabanima, botoks nije toliko efikasan jer ta regija ne može sasvim da se pokrije pošto su znojne žlijezde drugačije raspoređene. Efikasnost je tu do 30%, i pacijenti se rijetko odluče da tretman ponove na ovim regijama, kaže dermatolog.
"Drugi tretman izbora, koji se češće primenjuje za hiperhidrozu na dlanovima i tabanima je jontoforeza. Tu se radi o menjaju polariteta jona uz pomoć baterije sa niskom strujom, čime se privremeno smanjuje aktivnost znojne žlijezde. Radi se posebnim aparatima, a proces se izvodi tako što se dio tijela koji se tretira, u ovom slučaju dlanovi ili tabani stave u posudu sa vodom koja je dio posebnog aparata za jontoforezu. Blaga struja zatim se sprovodi do dijelova tela potopljenih u vodu. Tretmani se ponavljaju u serijama, a i ova metoda takođe deluje neko vrijeme, a zatim se ponavlja", kaže dr Cvejić.
Pacijentima koji pate od hiperhidroze kao krajnji izbor na raspolaganju je i hirurška intervencija, presijecanje nervnih vlakana. U pitanju je nepovratna procedura, kod koje se kasnije kao neželjeni efekat može javiti preterana suvoća kože, ponekad i u mjeri koja zahteva dermatološko liječenje zbog stvaranja ekcema.