Ukoliko često pijete vodu iz plastičnih flaša pogledajte trougao otisnut na ambalaži i broj u sredini. Mogli biste otkriti neke vrlo neprijatne činjenice.
Plastična ambalaža za hranu, vodu, sokove i drugo nerijetko je napravljena od toksičnih materijala koji mogu biti kobni po čovjeka.
Njihova višekratna upotreba nije preporučljiva, pa bi navike poput korištenja više puta iste plastične flaše za piće ili višekratnog pakovanja hrane u plastične posude trebalo promijeniti, jer se na taj način posebno rizikuje da štetne materije dospiju u organizam.
O biološkom sastavu flaširanih voda koje se kod nas uvoze nedavno smo razgovarali i sa Čedomirom Crnogorcem, profesorom prirodno-matematičkog fakulteta u Banjaluci.
On je za Mondo potvrdio da je njihov kvalitet upitan za razliku od voda iz naših vodovoda i izvorišta.
"Uvoze se lošije vode po svom kvalitetu - prema karakteristikama ph-vrijednosti, tvrdoće, a i određeni metali često su prisutni", rekao je tada Crnogorac i upozorio da vode u ambalaži mijenjaju svoja svojstva ako su izložene temperaturi iznad 25 stepeni.
Banjalučani u smeće bace dva miliona maraka!?
Zbog toga prilikom kupovine provjerite oznaku koja se nalazi na dnu svake flaše, a koja upućuje na vrstu plastike od koje je napravljena.
Evo značenja najčešćih na koje upozorava naš sagovornik:
1. PET (često i PETE)
Ove su flaše (boce) u većini slučajeva namijenjene jednokratnoj upotrebi. Postoji mogućnost da ispuštaju teški metal – antimon, hemijsku supstancu EPA, koja ometa djelovanje hormona. Mogu da ispuštaju i kancerogene spojeve.
2. HDP (nekad i HDPE)
Riječ je o „dobroj“ plastici, za koju postoji najmanja vjerovatnoća ispuštanja hemikalijha u vodu.
3. PVC (nekad i 3V)
Ispušta dvije otrovne hemikalije, a obe ometaju djelovanje hormona u ljudskom tijelu. Uprkos tome, ovo je još najčešće upotrebljavana plastika za flaše.
4.LDPE
Plastika koja ne ispušta hemikalije u vodu. Ali, ima jedan mali problem. Ne koristi se za izradu plastičnih boca i bočica, nego uglavnom za izradu plastčnih vrećica za namirnice.
5.PP
Još jedna od „dobrih“ vrsta plastike, obično bijela ili poluprozirna. Koristi se za boce u koje se pakuju sirupi ili za čašice za jogurt.
Može li se zaraditi od reciklaže?
6.PS
Ispušta u vodu kancerogenu materiju (tvar) stiren. Najčešće se koristi za kafu za jednokratnu upotrebu (kafa za ponijeti) ili u ambalaži za brzu hranu.
Stiren je bezbojna tekućina oštra aromatična mirisa, relativne gustine 0,9. Nalazi se u katranu kamenog uglja i međuproizvodima prerade nafte.Uticajem svjetlosti, toplote ili katalizatora (ili samo zagrijavanjem) lako se polimerizuje u staklastu masu – polistiren (poznatiji kao stiropor). Stiren je veoma važan međuproizvod u proizvodnji vrlo važnog sintetičkog materijala polistirena (stiropora). Reakcijom s butadienom nastaje vještački kaučuk. Nadražuje kožu, nos, grlo i oči, prouzrokuje depresiju, mučninu i slabost mišića. Duže udisanje vazduha zagađenoga parama stirena može biti opasno po zdravlje.
7. PC (ili bez oznake)
To je najlošija plastika za prehrambene proizvode jer izlučuje hemikaliju BPA. Nažalost koristi se u bočicama za bebe, sportskim bocama i posudama za spremanje (pakovanje, čuvanje) hrane.
Hemikalije ne ispušta plastika sa oznakama 2,4 i 5. Najlošija ambalažu ima oznake 1,3,6 ili 7. U ovim bocama voda je podložna hemijskom ili temperaturnom djelovanju, a u slučaju naknadnog punjenja voda je podložna i bakteriološkom zagađivanju.
O opasnostima i štetnosti plastične ambalaže (PVC) po zdravlje ljudi i životnu sredinu napisan je veliki broj stručnih radova. Kada se radi o kvalitetu vode u ambalaži reagovala je i Evropska unija koja planira da obnovi pravila o kontroli kvaliteta vode tako što će umjesto kupovne građane podsticati da koriste vodu iz česme.