Stejt department: Diskriminacija u Srbiji

Kad je u pitanju Kosovo, Stejt department smatra jednim od najvećih problema barikade "tvrdokornih" Srba na sjeveru Kosova, koje su "ograničile osnovna prava, uključujući slobodu kretanja i promet robe".

"Uznemiravanje novinara u Srbiji i pritisak na njih da sprovode autocenzuru takođe predstavlja veliki razlog za zabrinutost, baš kao i korupcija u zdravstvu, obrazovanju i više grana vlasti, uključujući policiju i neefikasni pravosudni sistem čija su posljedica dugotrajna suđenja i dugi periodi pritvaranja prije suđenja", smatra Stejt department.

Agencija za borbu protiv korupcije i nevladina organizacija Transparensi Srbija navode da je korupcija u zemlji široko rasprostranjena i da predstavlja sistematski fenomen, piše u izvještaju, i dodaje se da je nova Vlada Srbije najavila da će se snažno boriti protiv toga.

Stejt department navodi da je Agencija za borbu protiv korupcije pokrenula brojne prekršajne i krivične postupke protiv članova bivše vlade zbog grešaka ili nepodnošenja izvještaja o imovini.

Tako je krivična prijava podnijeta protiv bivšeg ministra odbrane Dragana Šutanovca jer je lažno predstavio veličinu svog stana. Takođe, protiv bivšeg ministra za državnu upravu i lokalnu samoupravu Milana Markovića pokrenut je prekršajni postupak jer je izvještaj podnio poslije određenog roka.

Ostali problemi koje je Stejt department uočio u Srbiji tokom protekle godine bili su, kako se navodi, fizičko maltretiranje zatvorenika koje je vršila policija, uznemiravanje aktivista za ljudska prava, lezbejki, homoseksualaca, biseksualaca i tranšeksualaca, kako njihovih organizacija, tako i pojedinaca, kao i grupa i pojedinaca koji kritikuju vladu.

U probleme u našoj zemlji su ubrojani i nedostatak trajnih rješenja za veliki broj raseljenih, porodično nasilje nad ženama i djecom i trgovinu ljudima, objavljeno je na sajtu Stejt departmenta.

"Vlada je u principu preduzimala korake u cilju izvođenja pred sud zvaničnika, kako u politici, tako i u vladi, kada su objelodanjene zloupotrebe. Ali, uprkos tome, mnogi posmatrači vjeruju da su brojni slučajevi korupcije, policijskog zlostavljanja i drugih zloupotreba ostali neprijavljeni i nekažnjeni", zaključuje se u izvještaju.

Stejt department je naveo da u Srbiji u prošloj godini nije bilo slučajeva političkih otmica ili ubistava koje je izvršila država.

Kada je u pitanju stanje u zatvorima, ocenjuje se da nisu ispunjeni međunarodni standardi, pošto su te ustanove prenatrpane, sa lošim higijenskim uslovima, bez poterbnog osvetljenja i ventilacije, i uz lošu disciplinu i trening zatvorskog osoblja.

Ipak se dodaje da vlasti dozvoljavaju posjete nezavisnih međunarodnih posmatrača za zaštitu ljudskih prava.

Kao jedan od problema, navodi se i predugo trajanje pritvora, uz podatak da se 27 odsto od 11 hiljada zatvorenika nalazi u pritvoru bez pravosnažne sudske presude.

Stejt department ističe da predstavnici pravosudnog sistema i tužilaštva i dalje dobijaju prijetnje, i kao primjer navode slučaj odbeglog Darka Šarića koji je navodno ponudio 10 miliona evra za ubistvo ljudi u vrhu tih instititucija.

Kada je u pitanji stanje ljudskih prava na Kosovu, Stejt department je naveo da su u 2012. jedan od najvećih problema predstavljale barikade.

"Najveći problemi u vezi sa ljudskim pravima tokom godine bile su barikade postavljene na sjeveru Kosova od strane tvrdokornih Srba, zbog čega su ograničena osnovna prava, uključujući slobodu kretanja i promet robe. Tom prilikom najtvrdokorniji (Srbi) su upotrebili i silu, kao i akcije zastrašivanja nad domaćim neistomišljenicima, kao i međunarodnim bezbednosnim snagama tokom godine", navodi se u izvještaju.

Kao dalji problem iz oblasti ljudskih prava navedena je zabrinutost u vezi sa društvenom diskriminacijom manjinskih zajednica, osoba sa hendikepom i članova homoseksualne populacije, kao i nasilje u proodici, posebno nad ženama. Dodatni problemi u vezi sa ljudskim pravima uključuju korupciju i protekciju u zatvorima, dužina istražnog pritvora, sudska neefikasnost, zastrašivanje medija od javnih ličnosti i kriminalnih elemenata, ograničen napredak u povratku raseljenih lica, korupciju u vladi, trgovinu ljudima, dječiji rad u sivoj ekonomiji.

Stejt department dalje navodi da je kosovska vlada preduzela mjere u cilju procesuiranja i kažnjavanja zvaničnika koji su zloupotrebili položaj, bilo da su u službi bezbjednosti ili na drugim mjestima u vladi, ali su mnogi visoki zvaničnici povezani sa korupcijom ostali nekažnjeni.

U izvještaju se podsjeća da je Ramuš Haradinaj 29. novembra oslobođen u Haškom sudu i da je kosovska vlada sarađivala sa specijalnim istražnim timom Euleksa u vezi optužbi za trgovinu organima i zločine počinjene između jula 1999. i sredine 2000, optužbe koje su navedene u izvještaju Savjeta Evrope iz 2010. godine.

Kada su u pitanju nestale osobe, konstatovano je da nije bilo informacija o politički motivisanim nestancima, i istovremeno se ukazuje da je, prema Crvenom krstu, krajem godine 1.766 osoba, koje su nestale tokom konflikta 1998-1999. i dalje na listi nestalih.

(Tanjug, foto: printscreen)