U vihoru rata, jedan španski anarhista došao je na ideju na napravi fudbal za koji nije potreban pravi teren i fudbalska lopta. Igra se raširila po cijelom svijetu.
"Futbolín", kako ga nazivaju govornici španskog jezika, izmislio je Alehandro Finister (Alejandro Finisterre - Alejandro Campos Ramirez), pjesnik, izdavač i anarhista iz Galicije u Španiji. Sam je sebi nadjenuo umjetničko prezime po mjestu iz kojeg potiče - najzapadnijem naselju u Španiji.
Finister se na Monseratu kod Barselone oporavljao od rana koje je zadobio u bombardovanju Madrida 1936. godine. Bilo mu je žao sapatnika, među kojima su bila i djeca, koja zbog amputacija nisu mogla da igraju fudbal. Tako je nastao legendarni drveni sto sa figurama fudbalera koji su "zagrljeni" na čeličnim šipkama, a kojima se upravlja pomoću ručki. Finister je spravu patentirao u Barseloni 1937. godine.
Fudbal mogu igrati dva, ili bolje, četiri igrača. Jedan kontroliše golmana i odbranu, a drugi sredinu i napad. Stoni fudbal, kao i pravi, ima 11 igrača (uključujući i golmana), ali su raspoređeni u netipičnoj i veoma ofanzivnoj formaciji: 2-5-3. Sve karte su bačene u napad. Postoje jednostavna pravila, koja se ne poštuju uvijek i svuda. Na primjer, ne računa se gol postignut grupom igrača iz srednjeg reda.
Ako se zaviri u istoriju ove zanimljive igre vidi se da je u raznim zemljama bilo mnogo sličnih patenata za spravu na kojoj se igra fudbal. Prvi stolovi su se pojavili već krajem 19. vijeka. Pobornici španske verzije tvrde da trenutni model fudbala, sa figurama čije siluete liče na ljudske, potiče od Finistera.
Stoni fudbal u vihoru rata: Humana priča o nastanku pomalo zaboravljene igre (FOTO/VIDEO)
I taj trenutni model polako izumire i rijetko se viđa. Davno su nestale stare igraonice, fliperane, bilijarski stolovi ili kafići u čijem ćošku se uvijek nalazio barem jedan stoni fudbal, ili popularne "čovice". U generacijama koje su odrastale devedesetih godina bilo je pravih majstora ove igre.
Stoni fudbal danas novi život živi kao rekvizit u IT firmama ili na festivalima, koncertima i promotivnim događajima.
Međutim, u svijetu nije tako. U brojnim državama postoje i aktivno djeluju klubovi, a veoma razvijena i aktivna je i Svjetska stonofudbalska federacija (ITSF - eng. International Table Soccer Federation) koja organizuje sva profesionalna takmičenja, kao i svjetsko prvenstvo.
Gdje god i kako god igrali i dalje važi jedino staro pravilo: nema "roštiljanja"!
Nakon krvavog španskog rata, Finister je napustio Pirineje i Frankovu Španiju. Bio je zatvoren u Maroku, a sa brojnim imigrantima odlazi u Južnu Ameriku. U Ekvadoru se bavi izdavaštvom, kasnije se seli u Gvatemalu odakle su pokušali da ga kidnapuju Frankovi agenti, pa u Meksiko. Živio je veoma zanimljiv i intenzivan život, mnogo energije je posvetio uređivanju i očuvanju nasljeđa pjesnika Leona Felipea.
Zabilježeno je da je jednu partiju "čovica" odigrao sa Če Gevarom 1952. godine.
Umro je u rodnoj Španiji 2007. godine u 87. godini života.
(MONDO)