Da li krioterapija, u koju se kune i Novak Đoković i osteopatija, najčešći tretmani koje sportisti traže na Olimpijskim igrama, zaista imaju efekta?
Olimpijske igre ponovo su zaslužne za brojne tretmane u koje se vrhunski sportisti kunu. Nakon što su pojedini fotografisani sa crnim krugovima na leđima, zavladalo je veliko interesovanje za terapiju vakumom, odnosno kinesku masažu sa čaša. Da to nije sve, dokazuju još dva popularna tretmana - krioterapija (ledena kupka) čiji je pristalica i Novak Đoković i osteopatija (namještanje kičme).
Prema nedavnom uvodniku objavljenom u British Journal of Sports Medicine, federacije koje učestvuju na Olimpijskim igrama u Parizu, tražile su više od 16.000 tona leda po cijeni od 2,5 miliona evra. Nijedan dobavljač nije mogao da isporuči tako velike količine leda. To je i dalje 10 puta više nego što je bilo potrebno na Olimpijskim u Tokiju pre samo tri godine.
Da li ovi tretmani zaista vrijede?
Krioterapija
Sigurno ste do sada imali prilike da pročitate kako je krioterapija, odnosno plivanje u hladnoj vodi, ledena kupka i rashladna komora, vrhunska metoda koja, naročito sportistima, pomaže u oporavku poslije teških treninga. U prvoj fazi, krvni sudovi se naglo sužavaju, što dovodi do privremenog usporavanja protoka krvi. Tada se krvni sudovi značajno šire - tijelo počinje da se brani. Krioterapija utiče na hormonalni i imuni sistem. Izaziva pojačano lučenje endorfina, hormona koji imaju antiinflamatorno i analgetičko dejstvo. Štaviše, napetost mišića je smanjena.
Ipak, ledena kupka, kao i osteopatija, imaju malu naučno dokazanu medicinsku vrijednost. Led bi mogao da ima suprotan efekat od očekivanog, kao što je odložena regeneracija tkiva ili poremećeni oporavak, istakli su autori uvodnika objavljenom u British Journal of Sports Medicine. Osim toga, krioterapija može da ostavi neprijatne simptome, kao što su blago peckanje ili osećaj utrnulosti. Ne može da se izvodi na svim ljudima. Zbog toga, pre početka terapije, trebalo bi da obavestite svog ljekara o svim svojim oboljenjima.
Kontraindikacije za krioterapiju uključuju:
- anemija
- lokalni poremećaji cirkulacije krvi
- periferne neuropatije
- akutna insuficijencija cirkulacije
- hipotireoza
- hipertenzija
Osteopatija
Osteopatija (namještanje kičme) metoda je liječenja rukama. Ipak, ovo nije magija, već jedna od metoda fizioterapije. Štaviše, osteopatija nije samo praksa, već i filozofija. Dolazi iz verovanja da tijelo i duša čine cjelinu, da telo ima prirodnu sposobnost da se regeneriše, a da izlječenje zavisi od stava pacijenta, unutrašnje snage i vjere u oporavak. Međutim, njena efikasnost ostaje žestoko osporavana.
Studije sa rigoroznom metodologijom su otkrile da široki dijelovi discipline jednostavno nemaju efekta. Nasumično kliničko ispitivanje objavljeno u JAMA Internal Medicine 2021. godine uporedilo je efekat osteopatskih manipulacija sa "lažnim" tretmanima kao što je lagano dodirivanje kod 400 pacijenata sa bolom u leđima, piše ScienceAlert. Razlika nije bila značajna, navodi se u studiji.
Francuski farmaceutski gigant Sanofi našao se na udaru kritika zbog promovisanja flastera za "olakšavanje bolova" pod nazivom Initiv uoči Igara. Reklamiran uz podršku sportista kao što je francuski olimpijac Kevin Majer, Sanofi kaže da flaster ima čestice koje reflektuju infracrvenu energiju koju telo emituje ka određenom dijelu radi ublažavanja bolova.
(MONDO)