Posljednji komunistički predsjednik Albanije Ramiz Alija umro je jutros u 86. godini, saopšteno je u Tirani.
Alija je umro u bolnici u Tirani, rekla je novinarima portparolka albanskog predsjedništva Mimoza Kočiju.
Nasljednik Envera Hodže nakon njegove smrti 1985. godine, Ramiz Alija je bio posljednji lider u istočnoj Evropi koji je počeo proces reformi i demokratizacije zemlje.
"On nikada nije želio da bude 'albanski Gorbačov'", rekla je za Aliju njegova nekadašnja saradnica Liri Belišova, članica Politbiroa koja je provela 30 godina u zatvoru nakon prekida odnosa Moskve i Tirane.
Alija je na prvim slobodnim izborima u aprilu 1992. godine izgubio od kandidata opozicije, a sada premijera Salija Beriše.
Nakon što je podnio ostavku, Alija je pet mjeseci kasnije uhapšen.
Osuđen je u julu 1994. na devet godina zatvora zbog "zloupotrebe položaja" i "kršenja ljudskih prava", ali mu je kazna smanjena na osam godina. Oslobođen je 1995, ali je poslije šest mjeseci ponovo uhapšen.
Alija je rođen u Skadru, u muslimanskoj porodici. Sa 16 godina, odnosno 1941. godine ulazi u Komunističku partiju, a sedam godina kasnije i u Centralni komitet.
Nakon studija u Moskvi, bio je zadužen za propagandu i 1961. ulazi u Politbiro. Nakon smrti Envera Hodže, postaje predsjednik Albanije i prvi sekretar partije.
Žestoki pristalica marksizma i lenjinizma, Alija je bio primoran da prihvati uvođenje višestranačkog sistema nakon talasa protesta u decembru 1990. godine. Pokreće ekonomske rerforme koje dovode do otvaranja Albanije nakon 40 godina izolacije.
Alija je takođe dozvolio ponovno otvaranje vjerskih objekata koje je Enver Hodža zatvorio 1967. godine, i organizovao prve slobodne izbore u Albaniji.
Međutim, birači su smatrali da je njegov reformizam suviše oprezan.
Ramiz Alija nije uživao kult ličnosti ni približno kao njegov prethodnik niti je njegova vladavina bila toliko krvava kao za vrijeme Envera Hodže.
(Beta)