Nastradali u avionskoj nesreći na padinama Kozare u Republici Srpskoj su bili u misiji suzbijanja životinjskog bjesnila, izuzetno opasne bolesti koja nije do kraja iskorijenjena u našim krajevima.
Državljanka Rumunije (31) i državljanin Srbije Igor Ivanović (34) nastradali su u četvrtak u padu aviona "pajper 28", srpske "STS avijacije".
Nad ovim područjem letjeli su da bi iz vazduha izbacili sredstvo (tabletu) za oralnu vakcinaciju lisica protiv bjesnila. Vakcinacija se vrši u sklopu velikog projekta koji finasira Evropska unija, a čiji je cilj suzbijanje bjesnila u ovom dijelu Evrope.
Tokom istog dana bilo je još letova aviona "STS avijacije" sa istim ciljem, a letjelicu su bile bazirane na Aerodromu Mahovljani kod Banjaluke.
Petar Vojinović, urednik vazduhoplovnog portala "Tango Six" kaže da je uobičajeno da ovakve letove obavlja dvočlana posada, pilot i operater mašine koja izbacuje mamce za lisice.
"Zadatak im je da pokriju jednu geografsku oblast u sklopu misije tako što više aviona leti u istoj oblasti i više puta nadlijeću prostor. U avionima su ugrađene mašine za izbacivanje tih mamaca. To su jednomotorni avioni, koje firme poput STS-a iznajmljuju i modifikuju za ovaj posao".
Vojinović navodi je "STS avijacija" registrovana za ovu vrstu posla, imaju osposobljene pilote, i programe održavanja za avione.
"Ova firma je definitivno najveća u Srbiji po broju takvih poslova koje su radili", dodaje.
Slična nesreća dogodila se u septembru 2015. godine kada je na planini Ozrenu pao avion "cesna 421" takođe u misiji oralne vakcinacije protiv bjesnila. Tada je poginuo pilot iz Beograda Nikola Aćimović, teže je povrijeđen kopilot Jaroslav Hartman dok je treći član posade Stefan Stevanović prošao sa lakšim povredama.
U projekat iskorjenjivanja bjesnila i svinjske kuge kod divljih životinja finansiran od strane EU, BiH se sa nadležnim entitetskim ministarstvima i ustanovama uključila 2011. godine kada je prvi put sprovedena oralna vakcinacija lisica iz vazduha.
Mamci sa vakcinom distribuišu se iz zraka, dva puta godišnje, uz korištenje opreme koja osigurava uvid u lokaciju i gustoću distribuisanih mamaca i osigurava da se mamci ne bacaju u blizini naseljenih mjesta.
Slični projekti oralne vakcinacije divljih životinja protiv bjesnila godinama se sprovode i u ostalim zemljama zapadnog Balkana u cilju iskorjenjivanja ove opasne bolesti koja, kao i životinje, ne poznaje granice.
Cilj je da populacija lisica (kao najčešćih prenosilaca bjesnila) stekne imunitet kako bi se prekinuo lanac prenošenja virusa između lisica i sa lisica na domaće životinje, a time de se smanjiti i rizik za zaražavanje ljudi.
Bjesnilo je teška zarazna bolest od koje može oboljeti svaki sisar, a između ostalog i čovjek. Najčešće oboljevaju psi, vukovi, mačke i lisice. Bolest se isključivo širi ugrizom.