Sud u Hagu izrekao presudu u slučaju protiv prvog predsjednika RS. Radovan Karadžić oslobođen za genocid pod tačkom jedan, a osuđen za svih ostalih 10 tačaka. "Armija RBiH gađala svoje položaje", naveo sudija Kvon
Prvostepeno vijeće Haškog tribunala za zločine u bivšoj Jugoslaviji kaznilo je nekadašnjeg predsjednika Republike Srpske Radovana Karadžića sa 40 godina zatvora.
Karadžić je proglašen krivim za "genocid pod tačkom dva, likvidacije, ubistva, kažnjavanja, deportaciju, nehumane akte i druge zločine prema nesrpskom stanovništvu" tokom rata u BiH.
Presudu je donijelo prvostepeno vijeće Haškog tribunala kojim predsjedava južnokorejski sudija O-Gon Kvon, a članovi su sudija Hauard Morison iz Velike Britanije i sudija Melvil Ber iz Trinidada i Tobaga.
...............
15:36Van svake sumnje je da je optuženi znao za hiljade muslimana muškaraca zatočenih na području Srebrenice, da je imao redovno ažurirana saznanja o zarobljenima, te da je naredio da se zarobljenici prebace u Zvornik, gdje su pobijeni. Karadžić nije učinio ništa da spriječi plan za njihovo ubistvo. Optuženi je sa Mladićem, Bearom i Popovićem dijelio plan da muslimani budu pobijeni. Međutim, nije kriv za ubistva prije 13. jula.
15: 30 Vijeće je uvjereno da se optuženi saglasio sa dijelom plana za ubistvo zarobljenika pa nije ni intervenisao kako bi zaustavio ubijanje.
15:28 Vijeće smatra da je kao predsjednik RS i vrhovni komandant VRS optuženi bio jedina osoba koja je mogla da interveniše kako bi se spriječilo da se zarobljeni u Srebrenici ubiju. On to nije uradio već je naredio da se zarobljeni prebace u Bratunac kako bi bili ubijeni, rekao je sudija.
15:25 Pretresno vijeće Haškog tribunala utvrdilo je da je više hiljada bosanskih muslimana prebačeno iz Bratunca u Zvornik odakle su odvezeni na nekoliko mjesta, gdje su ih pripadnici bosanskih Srba ubijali. Ubijeno najmanje 5.115, a sudija Kvon je kazao da su ova ubijanja “obavljana na sistematski način i na osnovu plana".
15:10 "Vijeće je uvjereno da je postojao zajednički cilj da se eliminišu građani Srebrenice."
15:06 Počelo čitanje presude u dijelu za Srebrenicu. "Neki ljudi su odvedeni i nikada se nisu vratili", kazao je Kvon. On je dodao da su srpske snage i prije jula 1995. godine u enklavi stvorili "nemoguće uslove za život".
15:02 "Utvrđeno je da su pripadnici UN-a uzimani kao taoci kako bi se spriječio NATO da bombarduje srpske položaje u BiH. Prije čina uzimanja talaca Karadžić upozorio UNPROFOR da će UN biti tretirani kao neprijatelji, ako NATO bombarduje srpske položaje u BiH. Direktno učestvovao u uzimanju pripadnika UN-a za taoce. Snosi individualnu krivičnu odgovornost za uzimanje talaca kao kršenje zakona i običaja ratovanja."
14:54 Pretresno vijeće utvrdilo da su pripadnici Sarajevsko – romanijskog korpusa počinili ubistva, zločine protiv čovječnosti i prekršili običaje ratovanja.
Karadžić je, prema riječima sudije Kvona, direktno učestvovao u zločinima u Sarajevu, skretao pažnju sa kritika na djelovanje korpusa.
Karadžićev doprinos u udruženom zločinačkom poduhvatu je bio toliko veliki, da se bez njega ne bi ni izvršili. Shodno tome, Karadžić snosi individualnu odgovornost za ubistvo kao zločin protiv čovječnosti, širenje terora i napadom na civile.
Armija RBiH ponekad je gađala teritorije pod svojom kontrolom kako bi privukla pažnju međunarodne zajednice
14:50 "Armija Republike BiH ponekad je gađala ciljeve Ujedinjenih naroda, ali i teritorije pod svojom kontrolom kako bi privukla pažnju međunarodne zajednice."
14.47 "S obzirom na prirodu zajedničkog zla, bilo predvidivo da bi srpske snage mogle počiniti krivična djela sa elementima nasilja protiv nesrba tokom i nakon preuzimanja vlasti u opštinama i prisilnog premještanja nesrba. Dokazi pokazuju da je on bio savršeno svjestan atmosfere zastrašivanja u kojoj su nesrbi bili primorani da odu. Takođe da je bio svjestan masovnog protjerivanja hiljada civila. Štaviše, znao je da vlada atmosfera nekažnjivosti za zločine protiv nersba"
14.46 "Optuženi je bio središnja figura u širenju propagande protiv muslimana i Hrvata kojom su oni identifikovani kao istorijski neprijatelji Srba. Igrao je na kartu takve istorijske perspektive, a njegova retorika je korištena kako bi se izazvali strah i mržnja te pogoršavale međunacionalne napetosti u BiH."
14:41 "Namjera jedinica Sarajevsko-romanijskog korpusa je bila da gađaju civile i koriste prekomjernu vatru", kazao je Kvon. Vijeće je proglasilo krivim jedinice Sarajevsko-romanijskog korpusa za sve tačke osim za tri, dodao je on.
14:37 Kvon počeo sa čitanjem presude iz druge tačke optuženice koja se odnosi na zločine u Sarajevu
14:35 "Optuženi snosi individualnu krivičnu odgovornost za progone, istrebljenje, ubijanje, deportacije, prisilno premještanje stanovništva i povrede običaja ratovanja, te da je postojao plan o protjerivanju muslimana i Hrvata.
Ali, pošto je utvrđeno da nije postojala genocidna namjera optuženi se ne proglašava krivim za genocid po tački jedan optužnice."
14:30 "Svojim poricanjem da srpske snage čine zločine po opštinama, optuženi je stvorio okruženje u kome su srpske snage i dalje mogle činiti zločine", kazao je Kvon.
14:25 "Optuženi se nalazio u vrhu političkih, državnih i vojnih struktura, podržao je vojno sprovođenje ciljeva što je podrazumijevalo zauzimanje teritorija i preseljenje stanovništva. Iako je kasnije kontrolisao pripadnike paravojnih formacija, to se desilo nakon njihovih učinjenih djela "
14.24 "Srpske snage su ubile mnoge muslimane i Hrvate tokom napada. Žrtve su strijeljane i u zarobljeništvu. U drugim slučajevima, žrtve su premlaćene nakon čega su umirale", kazao je Kvon.
14.22 Prvi dio presude, kako je rekao sudija O-Gon Kvon, odnosi se na zločine u 20 opština. Od marta 1992. godine, kako je rekao, srpske snage preuzele su vlast i tokom tog perioda imale su "organizovan i jasan nacrt zločina" protiv nesrpskog stanovništva
14:21 Vijeće zaključilo da nije postojala genocidna namjera u opštinama Bratunac, Foča, Ključ, Prijedor, Sanski Most, Zvornik i Vlasenica. U mnogim slučajevima drugo stanovništvo bilo je prisiljeno da napusti svoje domove, pri čemu su mnogi prvo hapšeni i zarobljavani
14:10 Sudija O Gon Kvon čita detalje optužnice protiv Radovana Karadžića. Optužnica je sastavljena od 11 tačaka
14:07 Predsjednik Sudskog vijeća južnokorejski sudija O-Gon Kvon daje osnovne informacije o suđenju Karadžiću
14:00 Počelo izricanje presude
13:30 Radovan Karadžić dovezen je u zgradu Tribunala negdje oko 13:30. Pogledajte snimak banjalučke ATV...
13:25 Luka Karadžić, brat prvog predsjednika Republike Srpske Radovana Karadžića, rekao je danas da očekuje oslobađajuću presudu.
12:38Bivši portparol glavnog tužioca Tribunala u Hagu Florens Artman je uhapšena i uvedena u zgradu Međunarodnog suda pravde. Artmanovu optužnica tereti za nepoštivanje suda zbog objave podataka iz tajnih odluka Žalbenog vijeća Haškog suda u predmetu Slobodan Milošević.
10:00 Za praćenje izricanja presude prvom predsjedniku RS Radovanu Karadžiću akreditovano je i više od prvobitno predviđenih 200 predstavnika medija
09:30 Svi zvaničnici Republike Srpske slažu se da bi presuda Radovanu Karadžiću, ukoliko se bude sudilo po pravu i pravdi, trebalo bi da bude oslobađajuća
09:00 Nekoliko stotina članova porodica bošnjačkih žrtava stiglo je u Hag
PROCES PROTIV RADOVANA KARADŽIĆA
U završnoj riječi, u oktobru 2014. godine, tužilaštvo je zatražilo da Karadžić bude proglašen krivim po svim tačkama optužnice i kažnjen doživotnim zatvorom, dok je Karadžić, koji se branio sam, tražio da bude oslobođen krivice.
Radovan Karadžić je 1995. godine optužen za genocid, zločine protiv čovječnosti i kršenje običaja ratovanja.
Od 1996. do jula 2008. godine Karadžić, koji je prije rata radio kao psihijatar u Sarajevu, bio je u bjekstvu, pustio bradu i kosu i predstavljao se kao Dragan David Dabić. Radio je u privatnoj ljekarskoj ordinaciji u Srbiji, bavio se alternativnom medicinom, iscjeljivanjem, bioenergijom, objavljivao je članke u novinama...
Uhapšen je u julu 2008. godine u Beogradu u autobusu GSP-a na liniji 73, kada je išao od Novog Beograda ka Batajnici.
Suđenje Karadžiću počelo je u oktobru 2009. godine, a završeno 2014. godine.
Optužbe protiv Karadžića sažete su i usredsređene na etničko čišćenje u BiH 1992-95; kampanju terora protiv civila tokom opsade Sarajeva u isto vrijeme; uzimanje UN osoblja za taoce u maju i junu 1995. godine, te genocid u Srebrenici u julu 1995. godine.
Ta krivična djela su, pored genocida, u pet tačaka kvalifikovana kao zločini protiv čovječnosti, a u četiri kao kršenje zakona i običaja ratovanja. Broj opština u kojima su počinjena krivična djela je 27.
Najteži zločin koji mu se stavlja na teret je "učestvovanje u udruženom zločinačkom poduhvatu eliminisanja bosanskih muslimana u Srebrenici, ubijanjem muškaraca i dječaka, te prisilnim odvođenjem žena, djece i jednog dijela starijih muškaraca iz tog područja".
Optužnica je podignuta prije dvije decenije, a tri puta je mijenjana. Tokom petogodišnjeg procesa izvedeno je 586 svjedoka.
Uoči izricanja presude Karadžić je poručio da ne postoji razuman sud koji bi ga osudio i odbacuje sve spekulacije da bi presuda ili bilo koji njen dio mogli da ugroze Republiku Srpsku.
"Moja su očekivanja ista. Znam šta sam htio, šta sam uradio, čak i o čemu sam sanjao, i ne postoji razuman sud koji bi me osudio koliko god da je visokopozicioniranih srpskih zvaničnika osuđeno", rekao je Karadžić, koji se od polovine 2008. godine nalazi u pritvorskoj jedinici Haškog tribunala u Ševeningenu.
Predstavnici Republičkog centra za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica i udruženja proisteklih iz odbrambeno-otadžbinskog rata Republike Srpske prisustvovaće izricanju presude prvom predsjedniku Republike Srpske.
Presuda će biti izrečena na dan kada je prije 17 godina NATO počeo da bombarduje Srbiju.
