Srpska pravoslavna crkva (SPC) danas slavi Svetog Nikolu Čudotvorca, jednog od najvećih hrišćanskih svetitelja koji važi za zaštitnika putnika, moreplovaca, ribara i splavara.
Kako Sveti Nikola pada u vrijeme (tačno na polovini) velikog božićnog posta, vjernici pripremaju isključivo ribu i drugu posnu hranu.
Sveti Nikola je slava nepromjenljivog datuma - 6. decembra po starom, odnosno 19. decembra po novom kalendaru, na dan kada je 343. godine taj svetitelj preminuo.
Sveti Nikola se slavi i 22. maja, u znak sjećanja na dan kada su njegove mošti 1096. godine prenijete iz Mira u Likiji u tada pravoslavni Bari, u Italiji, i položene u crkvu svetog Jovana Preteče, koja je ubrzo postala stecište hodočasnika. Tri godine potom građani Barija podigli su velelepnu crkvu tom svecu.
Tom hramu je docnije, u 14. vijeku, srpski kralj Stefan Dečanski slao bogate priloge i cijelu crkvu ukrasio srebrom u znak zahvalnosti što mu je, kako je vjerovao, Sveti Nikola povratio vid.
Sveti Nikola, arhiepiskop mirlikijski, slavi se i danas u cijelom hrišćanskom svijetu. Roditelji su ga, kao sina jedinca i kao dar od Boga, njemu i posvetili.
Svoj duhovni život počeo je u manastiru Novi Sion kod svog strica, gdje se i zamonašio. Poslije smrti roditelja, razdijelio je siromašnima svu nasleđenu imovinu. Prema predanju, vođen čudesnim glasom krenuo je u narod da širi vjeru, pravdu i milosrđe, i već je svojom pojavom donosio utjehu, mir i dobru volju među ljude.
I knez Miloš Obrenović slavio je Svetog Nikolu po svim narodnim običajima kao svoju slavu.
