• Izdanje: Potvrdi
Čitaoci reporteri

ČITAOCI REPORTERI

Videli ste nešto zanimljivo?

Ubacite video ili foto

Možete da ubacite do 3 fotografije ili videa. Ne smije biti više od 25 MB.

Poruka uspješno poslata

Hvala što ste poslali vijest.

Dodatno
Izdanje: Potvrdi

Ukucajte željeni termin u pretragu i pritisnite ENTER

Sveti Sava: Ako danas zagrmi, biće, biće...

Autori mondo.ba Autori mondo.rs

Vernici i crkva danas slave Svetog Savu ili Savindan, posvećen utemeljitelju srpskog pravoslavlja Rastku Nemanjiću, prosvetitelju i prvom srpskom arhiepiskop, čoveku koji se svojevoljno odrekao zemaljske vlasti i zamonašio se.

Praznik Svetog Save jedan je od najvećih hramovnih i porodičnih praznika. Proglašen je za školsku slavu i kaže se "Sveti Sava, školska slava", a svetkuju ga i mnoge zanatlije i čobani.

Sveti Sava, rođen kao Rastko Nemanjić, bio je raški plemić iz vladarske porodice Nemanjića, uticajni diplomata i prvi srpski prosvetitelj i arhiepiskop autokefalne srpske žičke arhiepiskopije, diplomata, zakonodavac, književnik i hodočasnik.

Sveti Sava, školska slava

Za vreme socijalističke Jugoslavije Sveti Sava se nije službeno slavio, jer su komunisti taj praznik ukinuli kada su zauzeli vlast 1945. godine. U škole je ponovo vraćen 1990. godine. U školama je taj dan radni, ali nenastavni. Kao školska slava obeležava se u školama u Srbiji i Republici Srpskoj.

Sveti Sava preminuo je u bugarskoj prestonici Trnovu 25. januara 1236. godine, na povratku iz hodočašća u Jerusalim. Prema zapisima tog vremena, glas o smrti svetitelja stigao je u Srbiju 27. januara, pa se SPC na taj dan seća svog prvog arhiepiskopa.

Počekom 19. veka spevana je poznata Himna Svetom Savi.

Mnoge zanatlije u Srbiji smatrale su ga svojim patronom i uzimale njegov dan za esnafsku slavu.

U beogradskoj opštini Vračar, na mestu gde se veruje da su po nalogu Turčina Sinan-paše 1594. godine oskrnavljene i spaljene svetiteljeve mošti, podignut je hram posvećen Svetom Savi u znak zahvalnosti za sve što je uradio za svoj narod i crkvu.

sveti sava
Izvor: YouTube

Rastko Nemanjić, sin velikog srpskog župana Stefana Nemanje, rođen je 1169. godine.

Kao mladić je žudeo za duhovnim životom i zato je odbegao u Svetu Goru. I sam Stefan Nemanja je za njim došao u Svetu Goru, zamonašio se i umro kao monah Simeon.

Rastko, koji je uzeo monaško ime Sava, izdejstvovao je kod cara i patrijarha nezavisnost Srpske crkve, i postao prvi srpski arhiepiskop.

Sveti Sava i njegov otac ustanovili su manastir Hilandar, a potom i mnoge druge manastire, crkve i škole po srpskoj zemlji.

Ako danas zagrmi...

Postoji mnogo srpskih narodnih verovanja vezanih za Savindan, među kojima i to da ako na Svetog Savu grmi, desiće se važni događaji u zemlji.

Putovao je dva puta na poklonjenje svetinjama u Jerusalimu i Svetoj zemlji.

Mirio je svoju braću, zavađenu oko vlasti, mirio je Srbe sa njihovim susedima. Stvarajući Srpsku crkvu, istovremeno je stvarao srpsku državu i kulturu.

Unosio je mir među sve balkanske narode i radio je na dobrobit svih i zato su ga poštovali i voleli svi na Balkanu.

Srbima je dao hrišćansku dušu, koja je opstala i posle propasti srpske države.

Umro je u Trnovu u vreme cara Asena, razbolevši se posle službe na Bogojavljenje, 12. januara 1236. godine.

Kralj Vladislav preneo je njegove mošti u manastir Mileševu, a Sinan-paša ih je oskrnavio i spalio na u Beogradu, 27. aprila 1594. godine.

hilandar
Izvor: YouTube

Svetog Savu praznuju i stočari iz raznih krajeva. On se, poput svetog Mrate i svetog Aranđela, smatra vučjim pastirom.

Mnogi srpski narodni običaji oko Svetog Save vezani su za stoku i za strah od vukova.

Stoka se pred Savindan nije smela terati u šumu zbog straha od vukova, jer bi to za nju bilo pogubno, a tih dana se ništa nije radilo sečivom, pa britve nisu otvarane da bi vucima čeljusti ostale sklopljene. Žene nisu smele ništa da boje u crveno da vuci ne bi klali stoku.

Da bi umolili sveca da vukove okrene od njihovog stada, Sveti Sava se u mnogim krajevima proslavlja veoma svečano, posle sedmodnevog posta.

Ime Svetog Save nose mnogi toponimi gde god žive Srbi, a naročito u Srbiji i Crnoj Gori.

Poznato je da uspomenu na prvog srpskog arhiepiskopa u Crnoj Gori čuvaju toponimi Savina, Savinica, Savina voda, Savina greda, Savina stopa, Savin izvor, Savin potok, Savina strana, Savin kuk, Savino počivalo.

Još iz INFO

Komentari 0

Komentar je uspješno poslat.

Vaš komentar je proslijeđen moderatorskom timu i biće vidljiv nakon odobrenja.

Slanje komentara nije uspjelo.

Nevalidna CAPTCHA

MONDO REPORTAŽE