Sedmodnavna istraživanja pećina na području LJubinja, Berkovića i Gacka otkrila su materijalna svjedočanstva o životu najranijih ljudskih zajednica na ovom području, rekla je kustos-arheolog u Muzeju Hercegovine Jelena Pujić.
Ona je dodala da "nađeni arheološki materijal - životinjske kosti i dijelovi keramike tek treba da bude preciznije datovan".
U Muzeju Hercegovine su predstavljeni rezultati istraživanja područja juga Hercegovine, u okviru posljednje faze projekta EUROFARM, čiji je cilj izučavanje početaka stočarstva i agrikulture kod stanovnika rane praistorije područja BiH i regiona.
Kustos-arheolog iz Muzeja Republike Srpske i koordinator na projektu za BiH Ivana Pandžić istakla je da je značaj EUROFARM programa što ponovo oživljava arheološka istraživanja praistorijskih nalazišta.
Ona je napomenula da su arheološka istraživanja na ovom području posljednji put rađena još osamdesetih godina prošlog vijeka, od kada postoji velika praznina, te dodaje da bi već naredne godine mogla biti nastavljena.
Pandžićeva dodaje da je za to neophodno najprije obezbijediti sredstva, te u saradnji svih partnerskih ustanova iz Republike Srpske kreirati detaljan plan rada.
Direkor Muzeja Hercegovine Ivana Grijuć istakla je da postavke i depoi ove ustanove posjeduju samo slučajne nalaze materijalnih svjedočanstava iz vremena neolita.
Ona je dodala da zbog toga ovakva istraživanja omogućavaju da se i zbirke obogate novim nalazima, ali i zaposleni novim saznanjima o praistoriji na jugu Hercegovine.
Blizina čuvenog praistorijskog nalazišta Crvena stijena, dodala je, dovoljan je garant da arheolozi na prostoru Hercegovine neće gubiti vrijeme.
"Ono što se nalazilo na Crvenoj stijeni nalazilo se i na nekim drugim okolnim lokatitetima i buduća istraživanja će sigurno pokazati da su na ovom području još od vremena paleolita, preko neolita i drugih perioda praistorije postojala naselja, sa većim brojem stanovnika", rekla je Grijićeva.
Mark Van der Linden sa Arheološkog instituta Univerzitetskog koledža iz Londona ističe da je cilj projekta da se multidisciplinarnim pristupom i uz pomoć novih tehnologija i naučnih metoda utvrdi kada je i kako prvobitna ljudska zajednica počela da razvija stočarstvo.
On kaže da nakon analize prikupljenih materijala sa ovih terenskih istraživanja, ekspedicija planira povratak na ova područja.
Arheolog LJubica Srdić iz Republičkog zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske podsjetila je da baza zavoda broji više od 3.000 arheoloških lokaliteta, što, smatra ona, dovoljno govori o kulturno-istorijskom bogatstvu Republike Srpske.
Nosilac projekta je Arheološki institut Univerzitetskog koledža iz Londona, a partneri iz Republike Srpske su Muzej Republike Srpske, Republički zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa, te Muzej Hercegovine u fazi istraživanja na području opština ove regije.