Kontroverznom banjalučkom nastavniku fizičkog Spasi Šakoti je odlukom Ustavnog suda BiH ukinuta presuda na šest mjeseci zatvora za seksualno uznemiravanje učenica, koju je u oktobru 2017. godine donio Okružni sud Banjaluka.
Predmet je vraćen ovom sudu na novo odlučivanje.
Slučaj Spase Šakote u više navrata je bio u žiži banjalučke javnosti, a godinama su ga pratile brojne kontroverze.
Njega je 3. oktobra 2017. godine Osnovni sud Banjaluka prvostepeno osudio na šest mjeseci zatvora za krivično djelo zadovoljenje polnih strasti pred maloljetnim učenicama. Proglašen je krivim da je djela počinio na štetu maloljetnih B.K. i S.M. krajem 2011. godine u banjalučkoj Tehnološkoj školi, gdje je radio kao nastavnik. Presudu je 26. oktobra iste godine u drugostepenom postupku potvrdio Okružni sud u Banjaluci.
Kao što je Mondo ranije pisao, na dan izricanja prvostepene presude, 3. oktobra 2017. godine, na Šakotu je pokušano ubistvo. Zbog toga su Nenad Berić i Aleksandar Savić osuđeni na ukupno 19 godina zatvora. Berić je dobio deset godina i proglašen je krivim za podstrekavanje na ubistvo, a od Šakote je ranije uzeo 30.000 KM uz obećanje da će mu „srediti oslobađajuću presudu“.
Savić je sporazumno pristao na devet godina zatvora, a osuđen je za pokušaj ubistva jer je podmetnuo četiri bombe M52 na točkove Šakotinog „mercedesa“, koje su se aktivirale kada je ovaj upalio vozilo. U eksploziji su tada lakše ranjeni Šakota i Banjalučanin Ilija Jokić, a u požaru je oštećeno nekoliko vozila, poslovnih prostora i stanova, a bili su ugroženi životi više Banjalučana.
Međutim, sve to nije spriječilo pravosudne organe da Šakotu izvedu pred lice pravde, te je, iako povrijeđen, tog dana doveden u sudnicu i osuđen.
Takođe, Šakoti su u septembru 2017. godine u istom predmetu dva puta zakazivana ročišta za izricanje presude, ali su oba puta otkazana zbog dojava o navodno postavljenim bombama u Osnovnom sudu. Oba puta je utvrđeno da je uzbuna bila lažna.
Šakota, međutim, posljednjih godina nije mirovao, te je u svojoj bici došao i pred Ustavni sud BiH koji je odluku u njegovom predmetu donio 17. decembra 2019. godine.
Između ostalog, Šakota se Ustavnom sudu BiH žalio da je na njega retroaktivno primijenjen Krivični zakonik kojim je ukinuta mogućnost zamjene kazne zatvora novčanom kaznom, odnosno da je na njegovu štetu primijenjen strožiji umjesto blažeg zakon.
Ustavni sud BiH je u obrazloženu svoje odluke podsjetio da je u domaćem krivičnom zakonodavstvu propisana obaveza redovnih sudova da na učinioca krivičnog djela primijene zakon koji je važio u vrijeme izvršenja krivičnog djela, a kasnije usvojeni zakon može biti primijenjen samo ukoliko redovni sudovi procijene da je on najblaži za učinioca.
- Štaviše, u konkretnom predmetu primijenjen je krivični zakon koji je stupio na snagu nakon počinjenja krivičnog djela, što bi mogao biti slučaj samo u situaciji da su redovni sudovi serioznom analizom došli do zaključka da je on najblaži za učinioca. Međutim, redovni sudovi se, čini se, uopšte nisu bavili ovim pitanjem. Ustavni sud zaključuje da je prekršeno apelantovo (Šakotino op.a.) pravo iz Ustava BiH i Evropske konvencije jer je u konkretnom slučaju primjena Krivičnog zakonika bila na apelantovu štetu – zaključilo je vijeće Ustavnog suda BiH.
