Apelacioni sud u Beogradu potvrdio je rješenje prvostepenog suda kojim je usvojen zahtjev za rehabilitaciju nekadašnjeg komandanta Gorske garde Jugoslovenske vojske u otadžbini Nikole Kalabića.
Apelacioni sud u Beogradu potvrdio je rješenje prvostepenog suda kojim je usvojen zahtjev za rehabilitaciju nekadašnjeg komandanta Gorske garde Jugoslovenske vojske u otadžbini Nikole Kalabića. Viši sud u Valjevu je utvrdio da Nikola Kalabić nije sarađivao sa okupatorom, a razlozi koji su za to iznijeti u prvostepenom rješenju u potpunosti su prihvatljivi i za Apelacioni sud, navodi se u saopštenju.
“Prije svega, nesporno je utvrđeno da ne postoji ni jedan pisani dokument u kome se reguliše saradnja Nikole Kalabića sa njemačkom vojnom silom, te da je na osnovu svjedoka istoričara, takođe, nesporno utvrđeno da je u novembru 1943. godine došlo do kontakta između Nikole Kalabića i Nijemaca u selu Bujačić kod Valjeva, kada je postignut Sporazum o obustavi neprijateljstava i zajedničkoj borbi protiv komunista u 13 Srezova Šumadije i Pomoravlja, ali da je njemačka viša komanda za jugoistok 25. decembra 1943. godine odbila da produži taj Sporazum, jer su četničke jedinice učestalo kršile Sporazum.
Što se tiče razgovora Nikole Kalabića i njihovih saradnika sa njemačkim predstavnicima (najvjerovatnije 11. avgusta 1944. godine), kada je traženo oružje za borbu protiv komunista, o tome postoji jedna fotografija, koja je često osporavana u pogledu autentičnosti, ali ova dva navedena događaja, prema iskazu svjedoka, predstavljaju taktičke poteze koji ne mogu dovesti u pitanje generalno opredjeljenje Jugoslovenske vojske i otadžbine, odnosno četničkog pokreta i Nikole Kalabića, a što je pravilno prihvatio i prvostepeni sud“, piše u saopštenju.
“Odluke Državne komisije bile motivisane političkim i ideološkim razlozima”
Sud objašnjava da odluke Državne komisije imaju oblik administrativnog obrasca koji sadrži lične podatke za Nikolu Kalabića, kao i opis navodnog zločina koja mu se stavlja na teret, a osim toga one nisu donijete po određenoj formalnoj proceduri što je karakteristično za sudske odluke s obzirom na to da iz njihove sadržine proizlazi da njihovom donošenju nije prethodio postupak u kom su izvođeni dokazi uz prisustvo optuženog i branioca.
“S obzirom na to da su nakon donošenja Uredbe o vojnim sudovima od 24. maja 1944. godine funkcionisali vojni sudovi, a da je nesporno da je Nikola Kalabić bio živ do 19. januara 1946. godine, jasno je da protiv njega nije pokretnut krivični postupak pred Vojnim ili Civilnim sudom u kojim bi se utvrđivala njegova krivica za eventualne ratne zločine koji se pominju u odlukama Državne komisije. Iz navedenih razloga, prvostepeni sud je pravilno zaključio da su navedene odluke Državne komisije bile motivisane političkim i ideološkim razlozima“, ocjenjuje Apelacioni sud.
“Kalabić lišen najelementarnijeg prava”
Imajući u vidu sve iznijeto, ističe sud, nesumnjivo je utvrđeno da je Nikola Kalabić lišen najelementarnijeg prava – prava na život, kao i prava na imovinu, te su se stekli uslovi za njegovu rehabilitaciju. Osim toga, dodaje sud, treba imati u vidu da su još na Prvom zasjedanju Avnoja 1942. godine usvojeni principi demokratije, zaštite privatne svojine i dr, dok je na Drugom zasjedanju Avnoja odlučeno da će nova država biti izgrađena na domokratskim principima koja uključuju i poštovanje osnovnih ljudskih prava i sloboda, uključujući i pravo na život.
“Pri tome Apelacioni sud je našao i da su neosnovani žalbeni navodi o tome da je pogrešan zaključak prvostepenog suda kojim se odluke Državne komisije dovode u vezu sa načelom pravne države i opšte prihvaćenim standardima ljudskih prava jer u to vrijeme nije postojao zaokružen i jasan koncept ljudskih prava i sloboda. Ovo stoga što je pravo na život najvažnije ljudsko pravo koje je proklemovano i štiti se još od Rimskog prava, a danas je takođe elementarno pravo svake demokratske države“, ukazuje Apelacioni sud.
(MONDO)
