Radijacija opada ali se Japan opet trese

Novi zemljotres jačine šest stepeni po Rihteru pogodio je danas Japan, sa epicentrom jugozapadno od Tokija, saopštila je japanska meteorološka agencija.

Epicentar zemljotresa bio je u regionu Šizuoka, na 120 kilometara jugozapadno od Tokija, a u blizini planine Fudži gdje su najjači potresi, dodaje agencija. Prema istom izvoru, zemljotres se dogodio na dubini od 10 kilometara.

Novi zemljotres samo je produbio strah Japanaca koji još preborajavaju žrtve od prvog udara u petak.

Broj žrtava tog razornog zemljotresa i cunamija koji je potom uslijedio premašio je 10.000, saopštila je danas japanska Nacionalna policijska agencija, ističući da su u ovaj bilans uračunati potvrđeni smrtni slučajevi i osobe koje se vode kao nestale.

Potvrđena je smrt 3.373 ljudi, novi je privremeni bilans koji je danas objavila japanska policija.

Radi se o broju žrtava identifikovanih do danas, ali vlasti očekuju da će konačan bilans poginulih preći 10.000, obzirom da se još 6.746 osoba vode kao nestalo i da je 1.897 povrijeđeno.

Do sada je spaseno oko 25.000 ljudi, a od 10.000 osoba u prefekturi Mijagi, sa kojima su lokalne vlasti bile izgubile svaki kontakt, potvrđeno je da je 2.000 njih preživjelo.

U više od 2.500 skloništa širom zemlje smješteno je oko 520.000 ljudi, a jedan od glavnih izazova je kako dostaviti osnovne životne namirnice preživjelima, uključujući hranu, ćebad, gas i lijekove.

Pored toga, vlasti u Japanu su saopštile da se broj zgrada koje su potpuno ili djelimično uništene u zemljotresu popeo na 72.945.

Japanska agencija za nuklearnu bezbjednost saopštila je da je u reaktoru 2 nuklearne elektrane "Fukušima-Daići" odjeknula eksplozija, treća po redu u ovom postrojenju.

Poslije požara nastalog usljed eksplozije radioaktivna materija je direktno oslobođena u atmosferu, potvrdila je danas u Beču Međunarodna agencija UN za atomsku energiju (IAEA). Ministarstvo spoljnih poslova Srbije pozvalo naše državljane da se evakuišu iz Japana.

Pošto je objavljena vijest o pojačanoj radijaciji kasnije tokom dana portparol japanske vlade rekao je da ona počela da opada, pošto je dostigla nivo opasan po ljude, ali i da se "neznatno zagrijavaju" još dva od njenih šest reaktora.

Nivo zračenja koji bi mogao da predstavlja opasnost za zdravlje ljudi bio je dostignut danas tokom prepodneva ali je kasnije pao, rekao je portparol vlade Juko Edano.

Viši stepen radijacije zabilježen je u prefekturi Ibaraki, između kompleksa "Fukušima" i Tokija, objavila je agencija Kjodo, a prema saopštenju Tokijske kompanije za električnu energiju (TEPCO), počela je evakuacija radnika iz oba postrojenja.

"Nivo radioakivnosti je do 400 milisiverta (mSv) na sat", dodala je IAEA. Doza veća od 100 mSv, po medicinskim podacima, može dovesti do oboljevanja od raka.

Sivert (Sievert, Sv) je izvedena, obračunska jedinica koja kvantitativno izražava biološki uticaj nuklearnog zračenja. Nazvana je po Rolfu Sivertu, švedskom radiologu koji je istraživao uticaj zračenja na živa bića.

Japanska novinska agencija Kjodo izvjestila je da je nivo radijacije u gradu Saitama, u blizini Tokija, 40 puta veći od normalnog, a u mjestu Maebaši, 100 kilometara sjeverno od Tokija, 10 puta veći.

U Tokiju, koji je od centrale udaljen 270 kilometara, blago je uvećana radijacija, ali zvaničnici tvrde da ona trenutno ne može da ugrozi zdravlja 39 miliona ljudi koji žive u glavnom gradu i njegovoj okolini.

Oko nuklearne centrale u Fukušimi formirana je zona zabranjenog leta u radijusu od 30 kilometara.

Poslije treće eksplozije izbio je požar u četvrtom bloku centrale u kojem do sada nije bila problema, a japanska vlada smatra da je i tamo mogući uzrok eksplozija nagomilanog vodonika, saopštila je IAEA. Vatra je ugašena, i reaktor isključen.

Zamjenik japanskog premijera Jukio Edano rekao je novinarima da je u posljednjoj, trećoj eksploziji najvjerovatnije oštećeno dno kontejnera u kome se reaktor nalazi, a koje drži vodu za njegovo hlađenje i kontroliše unutrašnji pritisak.

Prema riječima portparola Agencije, koji se obratio na nacionalnoj televiziji, do eksplozije je došlo oko 6 časova ujutru po lokalnom vremenu, odnosno oko 22 po srednjeevropskom.

Japanska kompanija za proizvodnju električne energije Tepko(Tepco) koja upravlja postrojenjem Fukušima 1, saopštila je danas da planira helikopterom da dopremi vodu do bazena rektora 4 kako bi ohladila istrošeno nuklearno gorivo.

Na konferenciji za štampu, nadležni iz Tepko kompanije objasnili su da moraju pribjeći takvom rješenju za hlađenje jer uobičajena sredstva nisu dostupna usljed razaranja tokom zemljotresa i cunamija koji su pogodili sjeveroistočni dio zemlje gdje se i nalazi centrala.

"Iako iskorišćeno, nuklearno gorivo treba da ostane potopljeno", rekao je za agenciju Frans pres Olivije Iznar, ekspert francuskog Instituta za radiološku zaštitu i nuklearnu bezbjednost.

Reaktor 4, jedan od šest u Fukušimi 1, pretrpio je danas eksploziju i požar.

On je bio privremeno zatvoren zbog radova na održavanju kada je udario zemljotres u petak ali sadrži radioaktivno gorivo koje može biti štetno ukoliko se nađe van vode.

Problemi u nuklearnom kompleksu "Fukušima-Daići" počeli su poslije razornog zemljotresa i cunamija koji su izazvali prekid struje i onesposobili rashladne sisteme koji sprječavaju curenje nuklearnog goriva.

U prethodnoj eksploziji u reaktoru 3 juče ujutru je povrijeđeno 11 radnika i pripadnika snaga za samoodbranu, raznesen je krov i zid zgrade u kojoj se nalazi reaktor, ali kontejner u kojem je smješten reaktor nije oštećen.

Prva eksplozija, u kojoj su povređena četiri radnika, dogodila se u subotu.

U oba slučaja, nadležni zvaničnici su tvrdili da omotači u kojima se nalaze šipke nuklearnog goriva nisu oštećeni i da radijacija nije premašila dozvoljeni nivo.

Premijer Japana Naoto Kan izjavio je danas da, poslije eksplozije reaktora 2 postoji znatno veći rizik od emitovanja radioaktivnih materija.

Kan je, u televizijskom obraćanju naciji, zamolio ljude koji žive na 20 do 30 kilometara udaljenosti od elektrane da ostanu kod kuća i upozorio da svi koji žive u poluprečniku do 20 kilometara od postrojenja moraju biti evakuisani, prenijela je agencija Kjodo.

Premijer je rekao da će učiniti sve da izbjegne moguće nove eksplozije i emitovanje radioaktivnih materija, istovremeno apelujući na građane da "djeluju smireno".

U Vašingtonu je saopšteno da je ozračeno 17 članova posade tri helikoptera ratne mornarice SAD koji su, nedaleko od oštećene centrale učestvovali u akciji spasavanja posle zemljotresa.

Meteorolozi predviđaju da će danas u okolini Fukušime padati snijeg i da će duvati jugozapadni vetar - u pravcu Tokija - koji će zatim promijeniti pravac ka zapadu. Ovaj podatak je bitan zbog kretanja eventualnih nuklearnih padavina.

Francuska ambasada u Tokiju upozorila je rano jutros da bi radioaktivni vjetrovi do podneva mogli da dođu do prijestonice. Njemačka ambasada savjetovala je državljanima te zemlje, naročito onima koji su u Japanu sa porodicama, da razmisle o tome da napuste zemlju.

Guverner Mijagija Joširo Muraj rekao je sinoć na konferenciji za novinare da u tom regionu najveći problem trenutno predstavljaju nestašica goriva i prepune bolnice.

Mnoge bolnice ne mogu da prime teško povrijeđene pacijente jer im nedostaju lijekovi i sredstva za rad, a i mrtvačnice su pune i ne mogu da primaju tijela, kojima iz časa u čas raste broj.

Među svim crnim vijestima ipak se pojavila i jedna lepa. U gomili ruševina koje su iza sebe ostavili razoran zemljotres i cunami, pronađena je živa četvoromjesečna djevojčica koja je probudila nadu i optimizam kod očajnih Japanaca.

(agencije/MONDO)