Nedavni toplotni talas i period tropskih vrućina podstaki su nas da istražimo kada je u Banjaluci zabilježen "najveći zvizdan", kada su vladale visoke temperature kao i kada su oboreni pojedini rekordi.
Godinu za godinom se na našem prostoru obaraju brojni rekordi u vidu ekstremnih događaja koji su sve češći – tropske temperature, suše, poplave, ekstremne padavine, jake oluje...
Najviša temperatura od kada se vrše mjerenja u gradu na Vrbasu izmjerena je u avgustu 2017. godine i iznosila je 41,8 stepeni, potvrđeno je za Mondo u Hidrometeorološkom zavodu Republike Srpske.
"Posljednih godina bilježi se stalni porast temperature, a i sve je češća pojava ekstrеmnih događaja. Mi skoro svakog mjeseca "obaramo" neke od rekorda", rekla nam je Milica Đorđević, meteorolog HMZ RS.
Prema njenim riječima, visokih temperatura i oborenih rekorda tokom ljetnog perioda bilo je i prethodnih godina. Tako je u julu 2013. godine najviša temperatura iznosila 41.6°C, a u septembru 2015. godine 40,2 stepena, dok su u junu 2021. godine izmjerena 39,3°C.
"Što se suše tiče u Banjaluci je u zadnjih 20 godina čak tokom 9 godina registrovana ova pojava u ljetnjim mjesecima (jun-avgust) što je znatno češće nego u prethodom periodu (podaci od 1961. do danas)", pojasnila je Đorđevićeva.
Ljeto u aprilu - apsolutni rekord
Iako je ljeto kalendarski stiglo 20. juna, interesantno je pomenuti da je u Banjaluci 14. aprila maksimalna temperatura dostigla 32˚ što je novi apsolutni rekord za navedeni mjesec (period 1961. godina do danas). Prethodno najtopliji aprilski rekord za Banjaluku iznosio je 31.8˚ i izmjeren je 29. aprila 2013. godine.
Najtopliji februar
Ove godine u većini predjela je oboren rekord za najtopliji februar od kada se vrše mjerenja, a u Banjaluci je bio 6,5 stepeni topliji od prosjeka. Đorđevićeva je za Mondo navela da je srednja temperatura vazduha tokom cijelog mjeseca bila od tri, pa do čak sedam stepeni viša u odnosu na prosjek. Ona je navela da je ovaj februar bio za gotovo dva stepena topliji od prethodno najtoplijeg februara iz 1966. godine kada je srednja temperatura vazduha iznosila 7,7 stepeni Celzijusovih.
Rijetka pojava za Banjaluku - mali tornado
Јaka kiša, led, vjetar koji je nosi krovove, kolaps u saobraćaju, epilog je nevremena koje je početkom juna zahvatilo pojedina mjesta. Preko regiona Banjaluke se premještala vrlo izražena ćelija koje je i donijela obilne padavine u kratkom periodu. Po riječima očevidaca, a to se može potvrditi i po šteti, u Mišinom Hanu se javila pojava pijavice (mali tornado).
Ekstremna i najtoplija godina ikad
Protekla godina bila je najtoplija ikada izmjerena kako na globalnom, tako i na regionalnom i lokalnom nivou. I u Banjaluci je 2023. godina bila najtoplija od kada se vrše mjerenja, iako ljeto u ovom gradu nije bilo ni blizu najtoplijeg, najtoplijoj godini doprinijeli su veoma topli zimski i jesenji mjeseci.
"U Banjaluci je 20.10.2023. godine bio najtopliji oktobarski dan od 1961. godine sa srednjom temperaturom 26,4 stepena Celzijusova, što je za čak 15 stepeni više od prosjeka. Temperatura je u ponoć iznosila 26 stepeni Celzijusa, a do jutra nije opala ispod 20 stepeni Celzijusa", rekla nam je Đorđevićeva.
Prema njenim riječima, apsolutno maksimalna temperatura za oktobar nije dostignuta. Najviša temperatura izmjerena u oktobru u Banjaluci iznosila je 30,9 stepeni Celzijusa i zabilježena je 2006. godine.
Termovizijsko snimanje: Na nekim mjestima gotovo 76 stepeni!
Interesantan "poduhvat" izvršen je u avgustu 2019. godine. Toplotni talas koji je zahvatio cijeli region nije zaobišao ni Banjaluku. U najvećem gradu Republike Srpske izmjerena je temperatura vazduha od 36 stepeni Celzijusa. To je zvanično izmjerena temperatura, ali su se pojedine površile toliko usijale da je na njima zabilježena duplo veća temperatura.
Naime, termovizijskim snimanjem centra grada najviša temperatura je zabilježena na spomeniku banu Tisi Milosavljeviću - 75,9 stepeni. Nešto "hladniji" bio je krov robne kuće "Boska" koji se užario na 63,3 stepena, dok je temperatura na fasadi istog objekta bila 45,2 stepena. U parku "Petar Kočić", na betonu ispod drveta zabilježena je temperatura veća za svega 0,3 stepena nego što je iznosila temperatura vazduha, odnosno 36,3 stepena Celzijusa, dok je na svega nekoliko centimetara dalje, na betonu koji nije bio u hladu izmjereno 49,9 stepeni.
"Pad temperature neće dugo trajati"
Đorđevićeva, koja je imenovana za zamjenicu predsjedavajućeg Stalnog komiteta za hidrološke servise pri Svjetskoj meteorološkoj organizaciji, nedavno je za ovu sedmicu najavila svježije i nestabilno vrijeme.
"Uslijediće pad temperature vazduha za 10 do 15 stepeni, tako ćemo imati nekoliko nestabilnih i svežijih dana, ali to neće dugo trajati", rekla je.
Napomena: Preuzimanje teksta, dijelova teksta, vijesti, autorskih fotografija i video snimaka dozvoljeno uz vidljivo navođenje izvora (autor članka) i linka ka Mondo portalu.
(Mondo)
