Gravitaciona mjerenja, koja se u Republici Srpskoj vrše nakon više od 100 godina, završena su na oko 90 odsto predviđenih tačaka, a njihovi rezultati će, između ostalog, biti korišteni za Globalni navigacioni satelitski sistem.
Iz Republičke uprave za geodetske i imovinsko-pravne poslove (RUGIPP) navode da su mjerenja počela 5. juna, da su predviđena na 3.833 tačke raspoređene na cijeloj teritoriji Republike Srpske, te da se završetak očekuje polovinom oktobra.
Ugovor o realizaciji gravimetrijskih mjerenja u Srpskoj, koji je RUGIPP zaključio sa "Vekom geo" iz Beograda i Upravom za kartiranje Norveške /Kartverk/, vrijednosti je 120.000 evra, a sredstva su obezbijedili projekat CILAP i norveška Vlada.
Osim toga, RUGIPP je zaključio i protokol o poslovno-tehničkoj saradnji kojim su definisani detalji realizacije mjerenja i obrade rezultata.
Direktor RUGIPP-a Bosiljka Predragović kaže da je riječ o zahtjevnom projektu, koji se izvodi u četiri faze, pri čemu su geodeti po deset časova dnevno na terenu.
Ona je ocijenila da RUGIPP uspješno realizuje ovaj zahtjevan projekat čije će rezultate koristiti geodetski stručnjaci uprave, kao i svi drugi pri korišćenju GNSS tehnologije, ali i stručna naučna javnost u Srpskoj i na globalnom nivou.
"Na osnovu poznatih vrijednosti ubrazanja sile Zemljine teže moguće je tačno utvrditi nepravilnosti oblika Zemljine kore, a onda i određivanje tačnih visina tačaka", navela je Predragovićeva.
Ona ističe da je ovo jedistvena šansa za geodetske inženjere Uprave, jer se takva mjerenja u svijetu na ovakav način ne izvode često, prije svega zbog kompleksnosti, ali i visokih trošova.
Predragovićeva kaže da u prilog tome govori i činjenica da su prethodna gravitaciona mjerenja na području bivše SFRJ vršena 70-tih godina, ali da nikada nisu stavljena u službenu upotrebu i iskorištena u naučne i stručne svrhe.
Ona je naglasila da će ostvareni rezultati doprinijeti regionalnom projektu - Određivanje regionalnog geoida zemalja zapadnog Balkana, te na taj način učiniti prepoznatljivom Republiku Srpsku na regionalnoj i svjetskoj mapi zemalja koje daju svoj doprinos nauci i praksi u oblasti geonauka.
"Rezultati gravimetrijskih mjerenja biće osnova za određivanje geoida za područje Republike Srpske, a zajedno sa podacima dobijenim nakon nivelmanskih mjerenja biće osnova za kvalitetnije definisanje vertikalnog referentnog okvira Republike Srpske", navodi se u saopštenju.
U skladu sa ugovorom i protokolom o poslovno-tehničkoj saradnji, izvođač je RUGIPP ustupio na korišćenje dva gravimetra i održao obuku za rad na ovim uređajima za 12 geodetskih inženjera Uprave, te vrši obradu i izravnanje rezultata mjerenja.
Dvočlane terenske ekipe se u radu gravimetrima smjenjuju svakih 14 dana, radeći u kontinuitetu svaki dan.
"Osim mjerenja razlika ubrzanja sile Zemljine teže, ekipe projektovane tačke opažaju i GNSS prijemnicima", zaključuje se u saopštenju RUGIPP-a.