Premijer Srpske Milorad Dodik je najmoćniji političar u BiH, a ne zauzima nikakvu funkciju na nivou BiH, tvrde geopolitčki analitičari Stratfora.
Ova američka agencija za stateška i geopolitička istraživanja, u analizi objavljenoj nakon opštih izbora u BiH, navodi da se mnogi bošnjački i hrvatski lideri dive Dodiku koji se suprotstavio nekim zapadnim ambasadorima i OHR-u, de fakto međunarodnim administratorima u BiH.
Poslije 15 godina, tokom kojih Savjet ministara BiH uglavnom nije uspijevao da nametne svoj autoritet, bošnjački i hrvatski lideri okreću se modelu koji je uspostavio Dodik, koji crpi svoju političku i ekonomsku moć iz svog beskompromisnog autoriteta u RS.
Konačno bi bošnjački i hrvatski lideri mogli da iskoriste RS kao primjer za rješavanje problema Federacije BiH - decentralizaciju. Federalna vlada bi i dalje bi postojala i imala neka ovlaštenja, ali bi ekonomska i politička moć bili smješteni u entitetima, poput RS.
Izbor Bakira Izetbegovića za bošnjačkog člana Predsjedništva BiH mogao bi da bude signal da je vizija o saveznoj BiH završena odlaskom Harisa Silajdžića.
Stranka demokratske akcije ima pragmatičniji pristup eventualnim ustavnim postavkama BiH i traži da konsoliduje svoju moć oko bošnjačkog političkog carstva onako kako je Dodik konsolidovao svoju moć nad RS.
Agencija smatra da postoje dvije prepreke decentralizaciji BiH, od kojih je prva ta što je za Bošnjake jaka država pitanje nacionalne bezbjednosti.
Bilo kakav pokušaj da se odvoji hrvatski entitet po modelu RS izazvao bi sukob, posebno ako bi Bošnjaci smatrali da teritorija nije dovoljna da zadovolji njihove potrebe za bezbjednošću.
Zato je bilo kakav razgovor o rekonfiguraciji etničkih entiteta potencijalno minsko polje, navodi Agencija, a prenosi "Dnevni avaz".
Drugi i veći izazov decentralizacije BiH je Zapad, jer zapadne sile, posebno EU, žele da BiH postane "održiva država sa saveznom vladom".
Ideja savezne, jedinstvene i održive BiH nije zasnovana samo na inerciji nego je viđena i kao normativni cilj.
"Stratfor" ocjenjuje da bi za ove diplomate i zvaničnike dozvola Hrvatima i Bošnjacima da koriste RS kao model za BiH bila neuspjeh zapadne politike u regionu.
"Ali, za bošnjačke i hrvatske političke igrače to bi mogao da bude previše privlačan model da ga ne bi slijedili u budućnosti", navodi Agencija.
Iznoseći stav o Izetbegoviću, američka agencija, pozivajući se na više izvora, navodi da on vodi nacionalističko i više islamski orijentisano krilo SDA, zbog čega ga predsjednik stranke Sulejman Tihić pokušava izolovati na više ceremonijalnu poziciju u Predsjedništvu i tako ga udaljiti od vođstva stranke, gdje leži prava moć.
Isti izvori navode da se Izetbegović zamjerio SAD poslednjih godina zbog pokušaja da proda rakete zemlja-vazduh terorističkim grupama u Iraku.
Karijera mu je spašena, jer, navodno, nije znao ko su zapravo bili kupci, a i zbog odnosa njegovog oca sa SAD.
(Srna)