Sovjetski diktator gruzijskog porijekla Josif Visarionovič Džugašvili - Staljin (1879-1953), koji je metodama političke strahovlade i neograničenom ličnom vlašću upravljao SSSR-om 29 godina, umro je 5. marta 1953. godine.
Staljin i danas kod Rusa i drugih naroda nekadašnjeg Sovjetskog Saveza izaziva dvojaka osjećanja - sjećanja na tiraniju, ali i sjećanja na pobjedu nad nacistima u Drugom svjetskom ratu.
Kao učenik bogoslovije, Staljin je pristupio socijaldemokratskim kružocima, a potom boljševicima.
Prije Oktobarske revolucije 1917. godine organizovao je akcije bojovika, terorista koji su prema nalogu vođe boljševika Lenjina izvodili razbojničke napade na banke i konvoje radi pljačke novca.
U partijski Politbiro i Vojno-revolucionarni komitet ušao je u oktobru 1917, a od aprila 1922. do smrti u martu 1953. bio je generalni sekretar partije.
Poslije smrti Lenjina u januaru 1924. vješto je koristio borbe u partijskom vrhu i - ulavnom poslije montiranih političkih procesa - eliminisao sve koji bi mogli da mu ugroze vlast.
Vremenom je to postao razrađen sistem terora s ogromnom mrežom zatvora i koncentracionih logora u koje su upućivani milioni ljudi.
Izgradio je kult svoje ličnosti u SSSR-u, što je postepeno zahvatilo gotovo sve komunističke partije u svijetu.
Čistke je započeo 1934. i likvidirao praktično sve stare boljševike, partijske, državne i armijske rukovodioce, mnoge rukovodioce Kominterne i čitava rukovodstva stranih komunističkih partija, uključujući jugoslovensko.
U otadžbinskom ratu protiv nacističke NJemačke i njenih saveznika od 1941. do 1945. godine bio je vrhovni komandant oružanih snaga, učestvovao je na međunarodnim konferencijama u Teheranu, na Jalti i u Potsdamu i prihvatio je podjelu interesnih sfera poslije Drugog svjetskog rata u Evropi i Aziji.
Stvorio je 1947. Informacioni biro komunističkih partija /INFORMBIRO/, pomoću kojeg je nastojao da obezbijedi uticaj u komunističkom svijetu poslije raspuštanja Kominterne i 1948. pokušao da se obračuna sa jugoslovenskim rukovodstvom.
Doprinio je zaoštravanju međunarodnih odnosa u vrijeme Hladnog rata i okrnjio ogroman ugled SSSR-a stečen odlučujućom ulogom u slamanju fašizma u Drugom svjetskom ratu.
Okolnosti njegove smrti do danas nisu sasvim jasne - zvanično diktator je umro od posljedica moždanog udara, ali postoji i vjerovanje da je otrovan.
