Prvi put je detektovana nova vrsta subatomske čestice, nazvane pentakvark, javila je danas Evropska organizacija za nuklearna istraživanja (CERN).
U saopštenju CERN-a se ističe da je do otkrića došao tim naučnika koji radi na jednom od četiri eksperimenata u Velikom hadronskom sudaraču (LHC). Njihovi rezultati pretstavljeni su u časopisu Physical Review Letters.
Postojanje pentakvarkova prvi put su spomenuli tokom 1960-ih godina američki fizičari Mari Gel-Man i Georg Cvajg. Gel-Man, koji je originalno smislio reč "kvark", dobio je Nobelovu nagradu 1969.
Gaj Vilkinson, portparol LHCb tima, izjavio je da bi proučavanje pentakvarkova moglo da pomogne naučnicima da bolje razumeju "nastanak obične materije, protona i neutrona od kojih smo svi sazdani".
"Ovo se čini kao veoma značajno otkriće", rekao je Anton Andronik, fizičar Helmolc centra za istraživanje teških jona u Darmštatu, u Nemačkoj.
"Ali, kao i svako otkriće moraće da bude potvrđeno nezavisnim merenjem", naveo je on, prenosi AP.
Sve dosadašnje najave o otkriću pentakvarkova bile su odbačene.
Pod uslovom da bude verifikovano, ovo bi bilo drugo veliko otkriće LHC-a koji je okupio fizičare iz celog sveta. Kolajder je bio presudan u otkrivanju Higsovog bozona, subatomske čestice o kojoj se dugo raspravljalo u teoriji, a čije je postojanje potvrđeno 2013.
LHC se nalazi u tunelu dugom 27 kilometara ispod francusko-švajcarske granice, nadomak Ženeve. Nedavno je u njegovu nadogradnju uloženo 150 miliona dolara tako da se sada atomi sudaraju po još većoj brzini (13 teraelektrovolti).
Iako je CERN pokušaje da se dokaže postojanje pentakvarkova opisivao kao "traženje senki u mraku", naučnici koji su sproveli istraživanje učini su to "pod upaljenim svetlom i sa svih mogućih uglova".