Kaled El Masri, nemački Libanac koga je kidnapovala CIA, dobio je slučaj protiv Makedonije u Evropskom sudu za ljudska prava u Strazburu.
El Masriju je sud dao za pravo što je tužio Makedoniju zbog kidnapovanja, nelegalnog držanja i predavanja tajnim agentima CIA, početkom 2004 godine.
Sud za ljudska prava u Strazburu donio je odluku da je Makedonija prije osam godina prekršila Evropsku konvenciju o zaštiti ljudskih prava, onemogućila mu pravo slobode na privatnost i familijarni život.
El Masrija, kako je naveo u tužbi, privele su makedonske vlasti na ulazu u Makedoniju krajem 2003. godine i nakon 23 dana držanja i ispitivanja u hotelu u Skoplju predat agentima CIA koji su ga odveli na ispitivanje u Avganistan.
Kako tvrdi El Masri, poslije nekoliko mjeseci utvrđeno je da je uhapšen greškom zbog sličnosti njegovog prezimena sa prezimenom poznatog teroriste.
Odlukom Evropskog suda u Strazburu, na koju Makedonija nema pravo žalbe, El Masri će dobiti odštetu od 60.000 evra.
Pravni zastupnik Makedonije u ovom slučaju Kostadin Bogdanov kazao je da je glavni dokaz suda protiv Makedonije izjava nekadašnjeg ministra unutrašnjih poslova sa inicijalima H.K. koji je u to vrijeme obavljao ovu funkciju, notarski ovjerena, u kojoj on priznaje daje El Masri u to vrijeme uhapšen, zadržan 23 dana u Makedoniji i nakon toga predat američkim službama.
Za slična djela Sudu u Strazburu tužene su i Rumunija, Italija i Poljska.
Amnesti internešenel (AI) i Međunarodni komitet pravnika (ICJ) pozdravili su tu presudu kao "istorijsku".
"Makedonija nije sama. Mnoge druge evropske vlade bile su u dosluhu sa SAD" u vezi sa tajnim zatvorima CIA u trećim zemljama i mučenjem pritvorenika, saopštile su ove dvije organizacije za zaštitu ljudskih prava i poštovanje međunarodnog prava.
Te organizacije ukazuju da je današnja presuda važna zato što je prvi put neka evropska zemlja proglašena odgovornom za umiješanost u američki program tajnih zatvora.
"Ta presuda potvrđuje ulogu Makedonije u programima CIA za tajno pritvaranje i važan je korak ka utvrđivanju odgovornosti za evropsko saučesništvo u torturi", rekla je Džulija Hol, stručnjak AI za terorizam i ljudska prava.
Generalni sekretar ICJ Vilder Tajler ocijenio je današnju odluku istorijskom. "Ona priznaje da su hapšenja CIA i sistem tajnih zatvora obuhvatali torturu i prisilne nestanke. On ističe da i žrtve i javnost imaju pravo na istinu o tim ozbiljnim kršenjima. Ističe i da Evropa ne može biti oblast nekažnjivosti...", dodaje on.
"Ostale evropske vlade - poput poljske, litvanske i rumunske... treba da prime k znanju današnju presudu Evropskog suda i preduzmu mjere da obezbijede da istina bude rečena i bude sprovodena temeljna, efikasna, nezavisna i nepristrasna istraga", istakao je Tajler.
(MONDO/agencije, foto: Beta/AP)
