Između banjalučke tvrđave Kastel, odnosno jedne od kula, postojao je most koji je povezivao drugu obalu Vrbasa. Svojevremeno je urađena i studija rekonstrukcije ovog mosta, ali dalja istraživanja na obnovi su obustavljeni, a radovi nikad nisu nastavljeni.
Takozvani tvrđavski most preko rijeke Vrbas je bio u upotrebi sve do austrougarske okupacije ovih krajeva, a do danas su sačuvani njegovi fragmenti čiji su ostaci vidljivi u ljetnom periodu, kada je nivo banjalučke rijeke niži u odnosu na ostala godišnja doba.
Kako smo ranije pisali o istorijskim faktima, pozivajući se na svjedočenja, tvrđavski most je bio dugačak 65 i širok 6 koraka. Takođe je zanimljivo pomenuti i da je u novije vrijeme tokom postupka rekonstrukcije urađeno više mogućih rješenja izgleda mosta.
Kompletan postupak za obnovu je svojevremeno detaljno izradio Milan Gojković, građevinski ineženjer iz Beograda. Tom prilikom, on navodi, nađeni su tragovi dva riječna stuba (na međusobnom rastojanju od 14,5 metara) odnosno provedena istraživanja dna rijeke su ukazala da su u profilu mosta postojala tri ili četiri riječna stuba, što su bili dragocjeni podaci za dalja istraživanja.
Zaboravljena ćuprija na Vrbasu: Da postoji, ovako bi izgledao kameni most kod Kastela (FOTO/VIDEO)
Iako u istorijsko-građevinskim krugovima postoje dileme - da li je tvrđavski most bio drven ili od kamena, odnosno sagrađen kombinacijom ova dva materijala, kao konačno rješenje za rekonstrukciju izabrano je ono koje je predviđalo da tvrđavski most bude od kamena.
Gojković je precizirao da je u datim uslovima i okolnostima to optimalno, a samim tim i korektno rješenje rekonstrukcije.
"Vjeruje se da ovakvo rješenje traži minimum vremena na adaptaciju čula posmatrača, na novo stvoreni sadržaj Kastela, i da će naći svoje puno mjesto u životu grada i tvrđave, posebno", podvukao je građevinski ineženjer iz Beograda.
Zaboravljena ćuprija na Vrbasu: Da postoji, ovako bi izgledao kameni most kod Kastela (FOTO/VIDEO)
Istraživanja i radovi na reknstrukciji tvrđavskog mosta su obustavljeni zbog snažnog zemljotresa 1981. godine. Nakon toga nikad nisu nastavljeni.
Prof. dr Milan Gojković je bio autor brojnih knjiga, monografija i radova publikovanih u časopisima i zbornicima naučnih i stručnih skupova u zemlji i inostranstvu. Poseban doprinos dao je u oblasti kamenih konstrukcija. Gojković je radio na projektovanju i realizaciji projekta za izmještanje mosta na Žepi i Arslanagića mosta u Trebinju. Zatim, rekonstrukciju starog kamenog mosta preko Neretve u Konjicu, rekonstrukciju srednjevekovnog mosta preko rijeke Bistrice kod Prizrena, sanaciju i rekonstrukciju Terzijskog mosta kod Đakovice, sanaciju i konzervaciju mosta Mehmed paše Sokolovića preko Drine u Višegradu, sanaciju i konzervaciju Starog mosta preko Neretve u Mostaru, sanaciju srednjevekovnih bedema grada Budve i dr.
"Njegovi istraživački, naučni i obimni stručni radovi i istupanja na javnim skupovima svrstavali su ga u vrhunskog stručnjaka i naučnog radnika u ovoj disciplini graditeljstva. Jedinstveni po karakteru i obimu, radovi na značajnim kulturno-istorijskim spomenicima izvedenim od kamena, a posebno na kamenim mostovima, redovno su bili praćeni od strane stručne, a posebno kulturne javnosti. Može se reći da je njegov rad u ovoj oblasti struke i nauke bio multidisciplinarnog karaktera", piše između ostalom u jednom članku kao dio posvete na život i rad Milana Gojkovića.
BONUS VIDEO:
Napomena: Preuzimanje teksta, dijelova teksta, vijesti, autorskih fotografija i video snimaka dozvoljeno uz vidljivo navođenje izvora (autor članka) i linka ka Mondo portalu.
(Mondo)
