Šefovi misija EU u BiH uputili su pismo institucijama u BiH u kome izražavaju zabrinutost zbog niza pitanja u domenu slobode izražavanja i medija.
Kako je saopšteno iz Delegacije EU u BiH, prvo pitanje odnosi se na Nacrt zakona o izmjenama Zakona o Radio-televiziji Republike Srpske (RTRS), koji je usvojen u prvom čitanju na sjednici Narodne skupštine Republike Srpske 18. jula, a koji se nalazi na dnevnom redu 30. sjednice Narodne skupštine Republike Srpske.
Šefovi misija EU u BiH ističu da predloženi amandmani izazivaju ozbiljnu zabrinutost, pošto se njima uvodi mogućnost finansiranja RTRS-a iz budžeta Vlade Srpske, što bi bilo u suprotnosti sa Zakonom o javnom RTV sistemu BiH koji predviđa samo dva izvora finansiranja javnih emitera – RTV taksa i prihodi od marketinga.
Ovom mjerom rizikuje se dalje otvaranje mogućnosti da javni emiter bude zavisan od vladinih izvora, čime se podriva nezavisnost emitera, navodi se u saopštenju.
Evropske diplomate smatraju da predložena izmjena postupka za izbor članova Upravnog odbora RTRS-a takođe izaziva zabrinutost, jer se izmjenom predviđa da članove Odbora bira Narodna skupština i to sva četiri u istoj godini.
S obzirom da depolitizacija i uređivačka nezavisnost javnih emitera ostaju visoko na listi prioriteta EU, Delegacija EU i Kancelarija specijalnog predstavnika EU u BiH već su u ljeto prošle godine izrazili svoje viđenje takve prakse, kada je Parlament Federacije BiH pokušao da imenuje sva četiri člana Odbora RTV FBiH direktno u federalnom Parlamentu.
U pismu, šefovi misija EU u BiH ističu podršku nedavnim nastojanjima tri javna emitera u pogledu izrade statuta Javne RTV korporacije.
S obzirom da bi osnivanje korporacije obezbijedilo efikasnije i stabilnije finansiranje Javnog RTV sistema iz oba zakonska izvora – RTV takse i marketinga – ovakav korak je dobrodošao.
Očekuje se da vlasti u BiH i entitetske vlasti pokažu odlučnost da u potpunosti realizuju zahtjeve reforme javnog RTV sistema. "Zakon o Javnom RTV sistemu BiH mora biti primjenjivan dok ne bude izmijenjen“, poručili su šefovi misija EU u BiH.
Oni navode da svaka izmjena treba da obezbijedi jačanje Javnog RTV sistema, kao i uređivačku nezavisnost i finansijsku stabilnost, koja je ključna za ispunjavanje uloge javnog servisa, i kapaciteta BiH da ispuni Kopenhaške političke kriterijume.
Šefovi misija EU u BiH naglašavaju u pismu da je krajnje vrijeme da se ozbiljno uzme u obzir to da su sloboda izražavanja i sloboda medija među ključnim indikatorima spremnosti zemlje da postane članica EU.
Radojičić: OHR i ambasadori EU nisu u pravu
Predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske Igor Radojičić izjavio je danas da OHR i ambasadori EU nisu u pravu i da njihova argumentacija ne drži vodu kada je riječ o upozorenju koje se odnosi na zakone o radio–televiziji.
"Njihov je problem što nas upozoravaju na zakon o sistemu javnog emitovanja u BiH koji ne postoji. Postoji Zakon o javnom RTV sistemu i Zakon o javnom RTV servisu, a oni čak ne znaju kako se zakoni zovu", rekao je novinarima Radojičić.
On je naveo da su juče stigla pisma šefova misije EU Narodnoj skupštini Republike Srpske, Vijeću naroda i klubovima poslanika, ali i parlamentu Federacije BiH sa upozorenjem koje se odnosi na zakone o radio–televiziji.
Radojičić je istakao da, kada je riječ o Prijedlogu zakona o izmjenama i dopunama Zakona o Radio–televiziji Republike Srpske (RTRS), koji je na dnevnom redu 30. redovne sjednice parlamenta Srpske, upozorenje se odnosi na nekoliko stvari.
"Zakonskim rješenjima nije predviđeno obavezno finansiranje. To je jedna od varijanti da bi se moglo finansirati iz budžeta u slučaju da dođe do određenih finansijskih problema", pojasnio je Radojičić.
On je podsjetio da je parlament Srpske nedavno razmatrao Godišnji izvještaj o RTRS-u iz kojeg je vidljiv pad prihoda od pretplate i marketinga, a da je Regulatorna agencija za komunikacije BiH smanjila učešće minutaža marketinga kod javnih emitera, napomenuvši da bi se u takvoj situaciji moglo ići ka negativnom finansijskom rezultatu.
"Način izbora i struktura Upravnog odbora RTRS-a propisani su zakonima Srpske. Tu nema nesaglasnosti sa bilo kojim od zakona BiH, jer se njima ne predviđa sastav i procedura načina izbora", zaključio je Radojičić.
(Srna/MONDO)