Novi vreli talas u našu zemlju stiže od ponedjeljka 18. jula.
Visoke temperature zahvatile su pojedine dijelove Evrope, koja se jedva oporavila od posljednjeg toplotnog talasa. Suše i šumski požari pogodili su Španiju i Portugal, a vrućina se proširila na Francusku i Veliku Britaniju. Toplotni talasi su postali češći, intenzivniji i dugotrajniji zbog klimatskih promjena.
Zašto je tako vruće u ovom trenutku?
Sistem visokog pritiska nazvan Visoki Azori, koji se obično nalazi u blizini Španije, postao je veći i krenuo je dalje na sjever, donoseći visoke temperature u Veliku Britaniju, Francusku i na Iberijsko poluostrvo, prenosi Gardijan.
Sjever Velike Britanije će sredinom nedjelje dočekati popuštanje vrelog talasa, iako će južna Engleska i dalje imati temeperature do skoro 30 stepeni. Nakon toga se očekuje da će vjetrovi krenuti na jug, donoseći vruć vazduh iz sjeverne Afrike i Sahare.
"Krajem nedjelje, temperature će biti blizu 40 stepeni Celzijusa, do 45 širom Francuske i Španije", kaže Eni Šatlvort iz Met Ofica. Škotski metorolog Skot Dankan objavio je efektan video koji u samo 14 sekundi pokazuje kako se toplotni talas kreće sa zapada ka istoku Evrope:
The anatomy of our looming heatwave...
— Scott Duncan (@ScottDuncanWX)July 12, 2022
The cut-off low spinning to the west of Portugal is helping intensify the heat over Moroccos & Iberia as we speak. This feature will essentially act like Europe's heat pump.pic.twitter.com/HgqOb7rlwm
Dugi julski dani i kratne noći znače da jako sunce stvara visoke temperature pri čemu su noćne temperature iznad 20 stepeni. Naučnici su jasni da globalno zagrijavanje izazvano ljudima čini svaki toplotni talas intenzivnijim i vjerovatnijim.
"Svaki toplotni talas koji danas doživljavamo je postao još topliji zbog fosilnih goriva koja smo sagorevali tokom posljednjih decenija", rekla je dr Friderike Oto sa Kraljevskog koledža u Londonu.
Koliko će biti vruće?
Kako Gardijan piše, u Velikoj Britaniji postoji velika šansa da se najtopliji dan u godini do sada dogodi ove nedjelje, koji će da premaši temperaturu od 32,7 stepeni Celzijusa koja je zabilježena 17. juna. Takođe postoji šansa da bi u Britaniji mogao da bude oboren i rekord od 38,7 stepeni koji je zabilježen 2019. godine.
U zapadnoj kontinentalnoj Evropi nastaviće se temperature iznad 40 stepeni Celzijusa. Portugalska vlada je proglasila u petak osmodnevno stanje pripravnosti zbog visokog rizika od požara. Evropa kao cjelina je upravo doživela drugi najtopliji jun u istoriji sa oko 1,6 stpepeni iznad proseka, sa ekstremim temperaturama zabilježenim od Španije preko Francuske do Italije.
Ove visoke temperature se neće zadržati samo na zapadu Evrope. Ovaj toplotni talas dolazi i na Balkan.
U Republici Srpskoj i Federaciji BiH sutra će preovladavati pretežno sunčano i toplo vrijeme koja će porasti do 35 Celzijusovih stepeni. Kasnije poslije podne očekuje se prolazna oblačnost sa zapada ka istoku, saopšteno je iz Republičkog hidrometeorološkog zavoda.
Novi vreli talas u našu zemlju stiže od ponedjeljka 18. jula.
Toplotni udar i dehidratacija su glavni rizici po zdravlje i posebno pogađaju malu decu i starije ljude. Agencija za zdravstvenu bezbjednost Velike Britanije je izdala u petak uzbunu trećeg stepena za jug i istok Engleske i uzbunu drugog nivoa za jugozapad, sjeverozapad i regiona Jorkšira i Hambera.
"Važno je da budete hidrirani i da nađete haldovinu gdje god je to moguće kada u UV zraci najjači između 11 i 15 časova. Ako imate ugroženu porodicu, prijatelje ili komšije, uvjerite se da su svjesni kako mogu da se zaštite od toplog vremena. Mjere uključuju navlačenje zavesa kako bi sobe bile hladne, izbjegavanje fizičkog napora u najtoplijim dijelovima dana i nošenje vode ako putujete", rekao je dr Agostinjo Sousa iz UKHSA.
Dr Oto ističe da su toplotni talasi daleko najsmrtonosniji ekstremi u Evropi.
"U 2020. godini, samo u Velikoj Britaniji je više od 2.500 ljudi umrlo od vrućina, a oni koi su bili manje vreli i rjeđi nego ove godine", navodi se, a prenosi Gardijan.
Dr Majkl Birn sa Univerziteta Sent Endruz je rekao da ekstremne vrućine predstavljaju ozbiljnu prijetnju javnom zdravlju sa kojom je Velika Britanija nedovoljno spremna da se nosi. Toplotni talasi mogu da imaju značajan uticaj na mentalno zdravlje ljudi, rekao je dr Lorens Vejnrajt sa Univerziteta u Oksfordu. Naveo je da postoje veze između visokih temperature i samoubistava.
Da li će se toplotni talasi pogoršati u budućnosti?
Da, dok se ne okonča klimatska kriza.
"Trenutni toplotni talas je opasan podsjetnik na sve brže uticaje globalnog zagrijevanja. S obzirom da se očekuje da će London biti kao Barselona do 2050. godine, Velika Britanija je spremna na sve češće i teže toplotne talase u narednim godinama", rekao je Birn.
(MONDO)