Američki potpredsjednik Džozef Bajden počeo je posjetom Poljskoj evropsku turneju tokom koje će do 24. oktobra posjetiti i Rumuniju i Češku
Ovim posjetama on nastoji da umiri novu Evropu da ona i dalje ostaje za SAD važan partner.
"Kazali smo jasno da naše poboljšavanje odnosa sa Rusijom neće ići na teret Srednje Evrope. Imamo jednostavni moto: ništa o vama bez vas", kazao je Bajden u intervjuu za današnju "Žečpospolitu".
Američki potpredsjednik u Varšavu je stigao kasno sinoć, a danas ga očekuju razgovori sa premijerom Donaldom Tuskom a zatim i sa predsjednikom Lehom Kačinjskim.
Poljski premijer Tusk želi tokom razgovora sa Bajdenom da dobije političku potvrdu dogovora o tješnjoj vojnoj saradnji Poljske i SAD, a jedno od pitanja je i da li će od naredne godine Poljska dobiti jednu bateriju američkog protivraketnog sistema patriot i to u bojevoj verziji uz američke vojnike koji bi obučavali poljske.
Predsjednik Kačinjski, koji spada u najvatrenije zagovornike propalog starog projekta antiraketnog štita najavio je da od američkog potpredsjednika očekuje odgovore na tri pitanja, budući da su američki vojni eksperti krajem prošle sedmice predložili da u Poljskoj budu stacionirane rakete SM3 na kojima je zasnovan novi američki antiraketni štit.
"Predsednik Kačinjski želi da čuje odgovore šta se krije pod nazivom antiraketni štit, kada taj štit može da počne da funkcioniše i kao treće, da li će to biti opšti evropski sistem ili projekt SAD sa odabranim partnerima", kazao je šef Biroa za nacionalnu bezbjednost Aleksandar Ščiglo.
U Poljskoj se na ovu posjetu s obzirom na visoki rang gleda takođe kao na pozitivan gest, koji može da ublaži za Poljake veliki diplomatski gaf što je američki predsjednik Barak Obama saopštio da od štita odustaje baš 17. septembra.
To je dan kada su 1939. godine po dogovoru sa Hitlerovom Njemačkom sovjetske trupe upale u istočne delove Poljske, oko kojih su Varšava i Moskva između dva svjetska rata vodile sporove.
Za predsjednika Kačinjskog, kao i za konzervativnu poljsku opoziciju posjeta Bajdena je pored konkretnih ponuda simbolični gest koji treba da uvjeri da SAD ni u atmosferi otopljavanja odnosa sa Rusijom ne prepuštaju novu Evropu ruskom uticaju.
Iz Varšave Bajden u srijedu putuje u Bukurešt, a evropsku turneju završava posjetom Pragu u četvrtak, gdje će se u petak sresti sa češkim premijerom Janom Fišerom i predsjednikom Vaclavom Klausom.
(MONDO/Beta)