Planirani ulazak Bugarske u evrozonu 1. januara 2026. godine označiće kraj jedne ere za bugarski lev, koji će uskoro otići u istoriju kao još jedna nacionalna valuta zamijenjena evrom.
Ovim korakom nastaviće se proces započet prije više od dvije decenije, koji je iz temelja promijenio monetarnu mapu starog kontinenta. Bugarski lev će time postati ukupno 21. nacionalna valuta koja nestaje u korist zajedničkog evropskog projekta.
Čitava transformacija počela je 1999. godine kada je evro uveden kao obračunska valuta, da bi 2002. godine, u najvećoj monetarnoj promjeni modernog doba, novčanice i kovanice ušle u stvarnu upotrebu. U toj prvoj fazi, čak 12 nacionalnih valuta je prestalo da postoji kao zakonsko sredstvo plaćanja, uključujući njemačku marku, francuski franak, italijansku liru, špansku pesetu, te valute Austrije, Belgije, Nizozemske, Portugala, Finske, Irske, Luksemburga i Grčke.
Širenje evrozone nastavilo se postepeno u narednim godinama, pri čemu su se nove članice priključivale i gasile svoje nacionalne valute. Tako je Slovenija napustila tolar, Kipar i Malta svoje funte i lire, a Slovačka i Estonija svoje krune. Nakon njih, u istoriju su otišli letonski lats i litvanski litas, dok je posljednja velika promjena zabilježena 2023. godine kada je Hrvatska zamjenila kunu evrom.
Poseban status u ovom kontekstu zauzimaju Crna Gora i samoproglašeno Kosovo, koje koriste evro bez formalnog odobrenja Evropske unije, nakon što su prvobitno napustile domaće valute u korist njemačke marke, piše Biznisinfo.
Bugarska se za ovaj korak priprema već godinama održavajući fiksni kurs leva prema evru, što tehnički olakšava predstojeći prelazak. Kada bugarski lev zvanično bude povučen iz upotrebe, ukupan broj ukinutih valuta popeće se na 21. Ovaj kontinuirani proces potvrđuje da je evro danas daleko više od pukog sredstava plaćanja; on predstavlja jedan od najznačajnijih političkih i ekonomskih projekata koji je trajno redefinisao izgled i funkcionisanje savremene Evrope.
Ukoliko Bugarska uspješno realizuje svoj plan za 2026. godinu, završiće se još jedno poglavlje u dugoj istoriji evropskih nacionalnih novčanih jedinica, ostavljajući za sobom monetarno jedinstvo koje je prije tri decenije bilo teško zamisliti.
