U utorak ujutru u Banjaluci će se održati protest novinara, aktivista i opoziconih političara protiv najavljenog usvajanja Prijedloga zakona o izmjenama i dopunama Krivičnog zakonika Republike Srpske, kojim se ponovo kriminalizuje kleveta.
Većina medija i novinara u Republici Srpskoj protivi se predloženim izmjenama i dopunama Krivičnog zakonika RS smatrajući da bi kriminalizacija klevete znatno otežala novinarski posao i dovela brojne novinare i medije u opasnost da budu izloženi brojnim tužbama i sudskim postupcima.
Poziv na protest u utorak upućen je sa internet platforme Slobodno.org iza koje stoji Klub novinara Banjaluka koji je dio udruženja Bh. novinara i koji se od početka jasno protivi usvajanju ovog zakona.
Udruženje novinara Republike Srpske nije se oglašavalo o najavljenom protestu, međutim, iz tog udruženja su ranije saopštili da ne mogu podržati zakon i da će novinarska zajednica biti najugroženija posljedicama njegovog eventualnog usvajanja.
Oba udruženja i većina novinara smatraju da bi kriminalizacija klevete mogla izazvati talas ekonomski motivisanih tužbi za uvredu i klevetu, koje će zatrpati sudove i tužilaštva, a gdje će po prirodi posla najugroženiji biti novinari, ali i drugi građani.
Savjet za štampu i online medije u Bosni i Hercegovini mišljenja je da bi izmjenama Krivičnog zakona RS kojim se kriminalizuje kleveta direktno bili narušeni osnovni principi slobode izražavanja.
Protiv usvajanja zakona izjasnile su se i brojne međunarodne organizacije, a iz Misije EU u BiH je naglašeno da problem nije zakon sam po sebi već zloupotreba do koje bi moglo doći zbog lošeg pravosuđa u BiH.
Prijedlog zakona koji će se u utorak naći pred poslanicima je doživio određene izmjene u odnosu na Nacrt zakona i iz Prijedloga je izbrisano krivično djelo uvreda, a drastično su smanjene novčane kazne u odnosu na nacrt.
U obrazloženju zakonskih rješenja, Vlada RS navodi da je Ustavom RS propisano da su ljudsko dostojanstvo, tjelesni i duhovni integritet, čovjekova privatnost, lični i porodični život nepovredivi, te da u tom smislu svako ima pravo tražiti da se to poštuje i da se ne omalovažava.
Dodaje se i da krivično zakonodavstvo zemalja u okruženju, ali i u Evropskoj uniji, propisuje krivična djela protiv časti i ugleda.
Dolazak na protest najavili su lideri opozicionih stranaka i političkih pokreta u Republici Srpskoj, i nevladnih i drugih organizacija, koji se takođe protive usvajanju zakona.
Početak protesta je zakazan za 18. jul u 9 sati, na Trgu Krajine, pored velikog metalnog megafona koji je Grad Banjaluka postavio kao "simbol slobode govora". Nakon toga, okupljeni će prošetati do Narodne skupštine Republike Srpske, gdje u 10 sati počinje sjednica na kojoj će se glasati o kriminalizaciji klevete.
(MONDO)